พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวกับหนังสือพิมพ์

พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดทำการหนังสอพิมพ์ตั้งแต่ทรงพระเยาว์ เมื่อทรงศึกษาอยู่ประเทศอังกฤษ ได้ทรงริเริ่มออกวารสารรายสัปดาห์สำหรับเด็กและหนังสือพิมพ์ของสมาคนนักเรียนไทยตั้งแต่ยังมิได้ทรงเข้าศึกษาในมหาวิทยาลัย เมื่อเสด็จกลับจากต่างประเทศ และต่อมาเมื่อเสด็จขึ้นครองราชย์ ได้ทรงออกหนังสือพิมพ์อีกหลายฉบับทั้งรายวัน รายสัปดาห์ และรายเดือน เช่น ชวนหัว ทวีปัญญา ดุสิตสมิด ดุสิตสมัย และ ดุสิตคอร์ดเดอร์ เป็นต้น นอกจากทรงออกหนังสือพิมพ์เองแล้ว ยังทรงพระราชนิพนธ์บทความตีพิมพ์อื่น ๆ อีกเป็นจำนวนมาก บทความหลายเรื่องทรงพระราชนิพนธ์ทั้งภาษาไทยและอังกฤษ หนังสือพิมพ์ภาษาไทยที่พระราชทานบทความให้นำลงให้มากที่สุดคือ หนังสือพิมพ์ไทย ส่วนพระราชนิพธ์ภาษาอังกฤษมักจะพระราชทานให้นำลงหนังสือพิมพ์ Siam Observer
           ในการพระราชทานนิพนธ์บทความเพื่อลงพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ พระองค์จะใช้พระนานแฝงว่า อัศวพาหุ บทความส่วนใหญ่ของอัศวพาหุมีเนื่อหาเกี่ยวกับกิจการทหารการสงครามอเหตุการณ์บ้านเมื่อทั้งในและนอกประเทศ รวมทั้งการปลุกใจให้ตื่นตัวในเรื่องความรักชาติบ้านเมือง กล่าวได้ว่าพระองค์ทรงใช้หนังสือพิมพ์เป็นสื่อในการชี้แจงนโยบายและชักจูงประชาชนให้เข้าในในหน้าที่ของตน นอกจากนั้นยังมีบทความจำนวนไม่น้อยที่เป็นการแสดงความคิดเห็นโต้ตอบวิพากษ์วิจารณ์อันรุนแรงของนักเขียนนักหนังสือพิมพ์ในสมัยนั้นที่โจมตีพระองค์หรือรัฐบาล กล่าวได้ว่า

โคลนติดล้อ

การเอาอย่างโดยไม่ไตร่ตรอง

การทำตนให้ต่ำต้อย

การบูชาหนังสือจนเกินเหตุ

ความเป็นนิยมเสมียน

ความเห็นผิด

ถือเกียรติยศไม่มีมูล

ความจนไม่จริง

แต่งงานชั่วคราว

ความรับผิดชอบขิงบิดามารดา

การค้าหญิงสาว

ความหยุมหยิม

หลักฐานไม่มั่นคง

ประวัติผู้แต่ง

การศึกษาของผู้แต่ง

บทวิเคราะห์