น.ม.ส.

แหล่งที่มาของภาพ  http://t2.gstatic.com/imagesq=tbn:2WLm8WThdg8sfM::&t=1&usg=__zRGkdzKJq13DtkTyX1NFsAzz8Ig   

ประวัติผู้แต่ง

                กรมหมื่นพิทยาลงกรณเป็นพระโอรสในกรมพระราชวังบวรฯ  บวรวิไชยชาญกับจอมมารดาเลี่ยม  (เล็ก)  มีเจ้าพี่ร่วมจอมารดาเดียวกันพระองค์หนึ่ง  คือ  พระองค์เจ้าภัททาวดีศรีราชะดาซึ่งมีพระชันษาแก่กว่า  ๕  ปี

                กรมพระราชวังบวรฯ  พวรวิไชยาญ  เป็นพระราชโอรสพระองค์ใหญ่ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว  ซึ่งเป็นพระอนุชาธิราชในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  รัชกาลที่  ๔  ส่วนจอมมารดาเลี่ยม  (เล็ก)  เป็นกุลสตรีในสกุล "ชูโต"  ทางฝ่ายบิดา  และสกุล  "สโรบล"  ทางฝ่ายมารดา                 นิทานเวตาล  พระนิพนธ์ของพระราชวงศ์เธอ  กรมหมื่นพิทยาลงกรรหรือน.มส.  เป็นนิทานที่ได้รับความนิยมอย่างสูง  ดังคำนำของสำนัพิมพ์คลังวิทยา  (กรมหมื่นพิทยาลงกรณ  ๒๕๑๘  :  คำนำ)  กล่าว่า  "นิมทานเวตาล  พระนิพนธ์ของกรมหมื่นพิทยาลงกรณเรื่องนี้  ปรากฎเป็นที่นิยมอ่านของชาวไทยเราเป็นอันมาก  จัดว่าเป็นยอดนิทานเรื่องหนึ่งที่อ่านกันได้เพลิดเพลิน  และได้สติดังนั้นนผู้เขียนจึงสนใที่จะศึกษาและนำเสนอว่า  มีสุนทรีรสในบทพระราชนิพนธ์นี้อย่างไรจึทำให้ได้รับความนิบยมสูงเช่นนั้น  โดยเน้นการพิจารนารสคำและรสความเป็นสำคัญ

                ในการพิจารณาวรรณคดีหรือวรรณกรรมนั้น  มีหลักเกณฑ์  ทฤษฎี  และแนวการพิจารณาในรายละเอียดต่างๆมากมาย  แตกต่างกันออกไปตามแนวทางการศึกษาของแต่ละบุคคลแล้วแต่กรณี  แต่ดดยทั่วไปจะมีองค์ประกอบในการพิจารณา  ๒  ประการใหญ่ๆ  คือ  รูปแบบ  และเนื้อหา  ในด้านรุปแบบนั้นจะพิจารราที่รูปแบบการประพันธ์  เช่น  นวนิยาย  เรื่องสั้น  สารคดี  ฯลฯ  รวมทั้งศิลปะการประพันธ์  ทั้งนี้ผู้ศึกษาบางคนอาจแยกรูปแบบการประพันธ์  กับศิลปะการประพันธ์  ออกจากกันก็ได้  ส่วนในด้านเนื้อหานั้นจะพิจารณาที่เนื้อหาหรือเนื้อเรื่องของงานประพันธ์นั้นๆ  อย่างไรก็ดการพิจารณาองค์ประกอบทั้ง ๒  ประการดังกล่าวไม่สามารถที่จะแยกออกจากกันได้อย่างชัดเจน  เพราะงานประพันธ์เกิดขึ้นจากการผสมกลมกลืนของรูปแบบและภาษาอย่างมีศิลปะ

           กรมหมื่นพิทยาลงกรณ  (๒๕๑๔  :  ๓๑๖-๓๑๘)  ทรงอธิบายรสแห่งกวีนิพนธ์ไว้สรุปได้ความว่า รส (รส) ในทางกวีนิพนธ์อาจจำแนกได้เป็น  รสคำและรสความ  เกิดจากผจงร้อยกรองถ้อยคำอย่างเสนาะเพราะพริ้งเป็นเครื่องเพลินใจแก่ผู้อ่านผู้ยิน  ทำให้เกิดปรีดาปราโมทย์  ส่วน รสความนั้นเกิดจากความหมายหรือใจความสะกิดผู้อ่าน  ผู้ฟัง  ให้คิดหรือเห็นจริง                  เรื่อง  นิทานเวตาล  ของ น.ม.ส. เป็นบทพระนิพนธ์ที่ทรงคุณค่าทั้งในด้านอรรถรส  คือความหมายหรือเนื้อหาสาระอันให้ประโยชน์ทางความรู้ ความคิด คติเตือนใจ  ที่ะสามารถยกระดับจิตใจของผู้อ่าน  และสุนทรียรส  คือความงามของภาษาอันประกอบขึ้นจากการเรียงร้อยถ้อยคำที่ไพเราะ  กินใจ  ได้อารมณ์สอดคล้องกับเรื่อง  ในเรื่องนี้ ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา (๒๕๑๙ : ๑๓๗-๑๓๘)  ได้กล่าวถึงบทนิพนธ์เรื่องเวตาลนี้ว่า  "เรื่องเวตาล เป็นงานประพันธ์ชิ้นสำคัญที่แสดงลีลาการเขียนร้อยแก้วของ น.ม.ส.  ได้อย่างยอดเยี่ยม..."  ยุพร แสงทักษิณ  การที่บทนิพันธ์ของพระองค์ได้รับการยกย่องว่าดีเด่น  นั้น  เนื่องมาจากเหตุผลสามประการ  คือ  ทรงพระปรีชาสามารถยิ่งในการสรรคำ  สำนวนโวหาร  ทรงแทรกอารมณ์ขัน  และทรงแสดงข้อคิดเห็นส่วนพระองค์ที่ให้ความเพลิดเพลินและเสริมสร้างปัญญาแก่ผู้อ่าน