ชื่อผลงาน             การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทาง

                                วิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4

ผู้วิจัย                     วิญญา   ระเบียบโอษฐ์

                                ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ

ปีการศึกษา          2560

บทคัดย่อ

                       การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีวัตถุประสงค์  1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาข้อมูลพื้นฐานเพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4   2) เพื่อพัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียน        ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่สร้างขึ้นตามเกณฑ์ 80/80   3)  เพื่อทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4      โดยประเมินผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน  ความสามารถในการคิดแก้ปัญหา และทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์  4) ประเมินและปรับปรุงรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียน               ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4/2โรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ ปีการศึกษา 2560 จำนวน 40 คน ซึ่งได้มาโดยวิธีสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่   1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียน        ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4  2) แบบทดสอบวัดความสามารถในการแก้ปัญหาวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4  จำนวน 20 ข้อ  3) แบบทดสอบวัดความสามารถด้านทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 30 ข้อ  4) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง พืช กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 50 ข้อ และ 5) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าทีแบบไม่อิสระจากกัน (t – test Dependent) ค่าเฉลี่ย  () และค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard  Deviation) การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าทีแบบไม่อิสระจากกันผลการวิจัยพบว่า  

                       1.   ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานในความต้องการรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ที่นักเรียน

  ต้องการ พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่ต้องการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง พืช  เพราะนักเรียนต้องการเรียนรู้ จากสื่อการเรียน                 และกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลาย สามารถกำหนดหรือเลือกวิธีหาความรู้ได้ตามความต้องการ             และต้องการบรรยากาศในการเรียนที่สนุกสนาน

                         2.  การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ที่ผู้วิจัยใช้ชื่อเรียกว่า “QSCCS  MODEL”  มีองค์ประกอบคือใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่องพืช ของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ซึ่งมีกระบวนการเรียนการสอน          5 ขั้นตอนได้แก่ 1) ตั้งคำถาม (Learning To Question) 2) สืบค้นแสวงหา (Learning To Search)         3) สร้างองค์ความรู้ (Learning To Construct)   4)  เสนอสื่อสาร (Learning To Communicate)          5) ขยายความรู้สู่สังคม (Learning To Service) ผลจากการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญ 5  คนด้านผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่ต้องการให้พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4               มีประสิทธิภาพ 89.49/85.07 สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนด (80/80) ซึ่งเป็นไปตามสมมติฐานการวิจัย       ข้อที่ 1 ความสามารถในทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ก่อนเรียนและหลังเรียนโดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียน        ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยพบว่านักเรียน           ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีความสามารถในทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน

                       3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ เรื่องพืช ของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่  4 กับกลุ่มตัวอย่างจำนวน 40 คน ได้ค่าประสิทธิภาพ  E₁ /E₂ เท่ากับ  84.54/83.76 และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนโดยใช้รูปแบบจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์  เรื่องพืช ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่  4  คะแนนหลังเรียนสูงกว่าคะแนนก่อนเรียน ดังนั้น จึงสรุปได้ว่าผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

                                  4.  ผลการประเมินและปรับปรุงรูปแบบจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ เรื่องพืช ของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่  4  มีความพึงพอใจต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้       เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4  อยู่ในระดับมาก