๓. การเดินทางสำรวจ
     วัตถุประสงค์
   เพื่อส่งเสริมการพัฒนาในเรื่องการผจญภัยกลางแจ้ง และความตั้งใจจริงโดยมีการเดินทางสำรวจกับกลุ่มเล็กที่ได้มีการวางแผนเป็นอย่างดีภายหลังที่ได้ผ่านการฝึกอบรมในเรื่องการเดินทางสำรวจมาก่อนแล้ว
     มาตรฐานเครื่องหมายลูกเสือชั้นพิเศษ และเครื่องหมายลูกเสือหลวง
   ลักษณะทั่วไป การเดินทางสำรวจอาจกระทำด้วยการเดินเท้า รถจักรยาน การขี่ม้า เรือพาย หรือเรือกระเชียง การเดินทางบางตอนอาจใช้ยานพาหนะที่มีเครื่องยนต์ก็ได้ ในเมื่อแน่ใจว่าจะไม่เป็นการเสียหายแก่สิ่งแวดล้อม คณะลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ที่จะไปเดินทางสำรวจ ควรมีจำนวน ๔, ๕ หรือ ๖ คน ผู้ที่อยู่ในคณะลูกเสือที่จะไปเดินทางทุกคน จะต้องเข้ารับการฝึกอบรมที่เหมาะสมและได้รับอนุมัติจากสถานศึกษาให้ไปเดินทางสำรวจได้ กับจะต้องได้รับอนุญาตจากผู้ปกครองก่อนด้วย แต่ผู้ที่จะไปเดินทางสำรวจบางคนอาจเป็นผู้ที่ไม่ต้องการจะรับเครื่องหมายลูกเสือชั้นพิเศษก็ได้  ผู้ที่ต้องการรับเครื่องหมายจะต้องเป็นผู้วางแผนในการเดินทางสำรวจ ก่อนออกเดินทาง คณะผู้ที่จะไปเดินทางสำรวจจะต้องให้กรรมการสอบตรวจในเรื่องต่อไปนี้ คือ
   (๑) บรรดาอาหาร และอุปกรณ์ที่จำเป็นซึ่งจะนำไปด้วย
   (๒) การวางแผนล่วงหน้าโดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับจุดหมาย อาหารและอุปกรณ์ที่จะนำไปด้วย แผนที่แสดงระยะทางที่จะไป และการฝึกอบรมที่ได้รับในเรื่องการเดินทางสำรวจ การเดินทาง ควรมีการวางแผนให้มีเวลาปฏิบัติงานวันละ ๖ ชม. โดยให้มีการเดินทางด้วยเท้าเป็นระยะทางพอสมควร
   สำหรับเครื่องหมายลูกเสือหลวง กรรมการสอบควรกำหนดงานพิเศษที่ลูกเสือแต่ละคนจะต้องกระทำ และอาจมีการสัมภาษณ์หรือให้เขียนรายงานเกี่ยวกับงานพิเศษเหล่านี้การฝึกอบรมที่จำเป็นต้องกระทำและได้รับอนุมัติ คือ
   - การปฐมพยาบาล
   - ความปลอดภัย
   - แผนที่และเข็มทิศ
   - เส้นทาง
   - วิชาชาวค่าย (รวมทั้งเรื่องอาหารและอุปกรณ์)
   - ทักษะที่จำเป็นต้องใช้ในการเดินทางสำรวจ  เมื่อกลับจากการเดินทางสำรวจแล้ว คณะผู้เดินทางจะต้องรีบรายงานต่อกรรมการสอบด้วยวาจาหรือเป็นลายลักษณ์อักษร ตามที่ได้ตกลงกันไว้ก่อนการเดินทางสำรวจ
   การสอบผู้เดินทางสำรวจแต่ละคนจะต้องถูกทดสอบ ในเรื่องต่อไปนี้
   - การฝึกอบรมขั้นต้น และการวางแผน
   - การเดินทางสำรวจที่เป็นการทดสอบ
   - รายงานที่จะต้องกระทำภายหลังการเดินทางสำรวจ
     มาตรฐานเครื่องหมายลูกเสือชั้นพิเศษ  ลักษณะเฉพาะ ให้ปฏิบัติข้อหนึ่งข้อใดดังต่อไปนี้
   ๑. การเดินทางสำรวจต้องใช้เวลาอย่างน้อย ๒ วัน (พักแรมหนึ่งคืน) เดินทางไกล ๕๐ กม. ในท้องถิ่นที่ไม่คุ้นเคย และมีความลำบากในการเดินทางพอสมควร
   ๒. ขี่รถจักรยานเป็นระยะทาง ๙๐-๑๕๐ กม. ในท้องถิ่นที่ไม่คุ้นเคยและมีความลำบากหรือยุ่งยากในการเดินทางพอสมควร
   ๓. พายเรือเป็นระยะทาง ๓๐-๕๐ กม. ตามลำน้ำหรือชายฝั่งทะเล
   ๔. เดินทางสำรวจด้วยพาหนะอย่างอื่น ซึ่งต้องใช้ความอุตสาหะอดทนพอทัดเทียมกับข้อกำหนดข้างต้น
     มาตรฐานเครื่องหมายลูกเสือหลวง  ลักษณะเฉพาะ
   ๑. ได้รับเครื่องหมายลูกเสือชั้นพิเศษแล้ว
   ๒. ให้ปฏิบัติข้อหนึ่งข้อใด ดังต่อไปนี้
๒.๑ การเดินทางสำรวจต้องใช้เวลาอย่างน้อย ๔ วัน (พักแรม ๓ คืน) เดินทางไกล ๕๐-๗๐ กม. ในท้องถิ่นที่ไม่คุ้นเคย และมีความลำบากในการเดินทางมาก
๒.๒ ขี่รถจักรยานเป็นระยะทาง ๑๕๐-๒๐๐ กม. ในท้องถิ่นที่ไม่คุ้นเคยและมีความยากลำบากหรือยุ่งยากในการเดินทางพอสมควร
๒.๓ พายเรือเป็นระยะทาง ๕๐-๗๐ กม. ตามลำน้ำ หรือชายฝั่งทะเล
๒.๔ เดินทางสำรวจด้วยพาหนะอย่างอื่น ซึ่งต้องใช้ความอุตสาหะอดทนพอทัดเทียมกับข้อกำหนดข้างต้น