1.  บรรยากาศ   คือ 

            อากาศที่อยู่รอบ ๆ ตัวเรา และที่หุ้มห่อโลกตั้งแต่พื้นดิน จนถึงระดับสูงสุดของท้องฟ้าเราเรียกว่า บรรยากาศ   อากาศ หรือ บรรยากาศ เป็นส่วนผสมของก๊าซต่าง ๆ รวมทั้งไอน้ำ ซึ่งระเหยมาจากพื้นน้ำในแหล่งต่างๆและได้จากการคายน้ำของพืช อากาศที่ไม่มีไอน้ำอยู่เราเรียกว่า  อากาศแห้ง       ส่วนอากาศที่มีไอน้ำปนอยู่ด้วยเราเรียกว่า อากาศชื้น ไอน้ำในบรรยากาศมีอยู่ระหว่างร้อยละ 0–4 ของอากาศทั้งหมด   แต่ไอน้ำเป็นส่วนผสมสำคัญยิ่งของอากาศ เพราะไอน้ำเป็นสาเหตุของการเกิดฝน ลม พายุ ฟ้าแลบและฟ้าร้อง

2.  ส่วนประกอบของบรรยากาศ                                      

             อากาศแห้ง   ประกอบด้วยแก๊สต่างๆ  ดังนี้  

1.ไนโตรเจน 78
2.ออกซิเจน 21 %
3.อาร์กอน 0.93 %
4.ก๊าซ อื่น ๆ 0.07 %       

ตามปกติในธรรมชาติจะไม่มีอากาศแห้งแท้ ๆ  อากาศทั่วไปส่วนใหญ่จะเป็นอากาศชื้น  คือ มีไอน้ำอยู่ด้วยตั้งแต่ร้อยละ 0–4                ไอน้ำ    เกิดขึ้นได้จากการระเหยของน้ำจากทะเล  มหาสมุทร  แหล่งน้ำต่างๆ ที่ได้รับพลังงานความร้อนจากดวงอาทิตย์    และการคายน้ำของพืช  ไอน้ำในอากาศจะมากหรือน้อย  ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิ ถ้าอุณหภูมิสูงปริมาณไอน้ำในอากาศก็จะมากกว่าอุณหภูมิต่ำ                                               

                       ฝุ่นละออง  เป็นของแข็งที่มีขนาดเล็กมากลอยปะปนในอากาศ  แบ่งออกเป็น  2 กลุ่มคือ
                       1.  ฝุ่นละอองจากธรรมชาติ  เช่น  ภูเขาไฟระเบิด  ไฟป่า  เป็นต้น
                       2.   ฝุ่นละอองจากกิจกรรมมนุษย์   เช่น การเผาไหม้เชื้อเพลิง โรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้น
                      ฝุ่นละอองทำหน้าที่เป็นตัวยึดเกาะของหยดน้ำในอากาศ ทำให้หยดน้ำสามารถลอยอยู่และรวมตัวกันเป็นเมฆได้   แต่ถ้ามีฝุ่นมากจะทำให้ทัศน์วิสัยในการมองเห็นลดลง    เป็นอันตรายต่อสุขภาพ

 

3.  ชั้นบรรยากาศที่ห่อหุ้มโลกของเราแบ่งออกได้เป็น   4 ชั้น ดังนี้  

ภาพแสดงการแบ่งชั้นบรรยากาศ

 1.  ชั้นโทรโพสเฟียร์       เป็นบรรยากาศชั้นล่างสุด ที่อยู่สูงจากพื้นโลกขึ้นไป    มีระยะความสูงประมาณ 17-18   กม. ประกอบด้วยส่วนผสมของก๊าซชนิดต่าง ๆ และไอน้ำ  อุณหภูมิของอากาศจะลดลงตามระดับความสูงที่เพิ่มขึ้นจนถึงระดับที่เรียกว่า  โทรโพพอส   ซึ่งเป็นระดับสูงสุดของบรรยากาศชั้นนี้ และชั้นโทรโพสเฟียร์ก่อให้เกิดปรากฏการณ์ ทางอุตุนิยมวิทยาต่าง ๆ ในบรรยากาศชั้นนี้ เช่น  การก่อตัวของเมฆ   ฝน พายุ   ลมกรด  ฯลฯ    

2. ชั้นสตราโทสเฟียร์      ชั้นนี้อยู่สูงจากชั้นโทรโพสเฟียร์ขึ้นไป   มีแนวกั้นระหว่างชั้นที่เรียกว่า โทรโพพอส   บรรยากาศชั้นนี้จะมีก๊าซโอโซนและด้วยคุณสมบัติในการดูดแสงอัลตราไวโอเล็ตหรือแสงเหนือม่วงไว้ จึงทำให้อุณหภูมิของอากาศ ในชั้นนี้เพิ่มขึ้นตามความสูง ชั้นสูงสุดของบรรยากาศชั้นนี้เรียกว่า   สตราโทพอส ซึ่งอยู่สูงจากพื้นดินประมาณ 18-50   กิโลเมตร 

3.  ชั้นเมโซสฟียร์   เป็นชั้นที่อยู่สูงขึ้นไปต่อจากชั้น    สตราโทสเฟียร์มีเขตกั้นระหว่างชั้นบรรยากาศทั้งสองที่เรียกว่า      สตราโทพอส บรรยากาศชั้นนี้อยู่สูงขึ้นไป จนถึงระดับความสูง 50- 80 กิโลเมตร จากพื้นดินและอุณหภูมิของอากาศจะลดลงอย่างรวดเร็ว ทันทีที่ผ่านพ้นเขตสตราโทพอสขึ้นไปชั้นสูงสุดของบรรยากาศชั้นนี้เรียกว่า เมโซพอส เป็นเขตที่ตั้งระหว่างบรรยากาศชั้นเมโซสเฟียร์กับเทอร์มอสเฟียร์  

4. ชั้นเทอร์โมสเฟียร์     เป็นชั้นบรรยากาศที่ระดับความสูง ตั้งแต่ระดับ 80 - 480 กิโลเมตร ลักษณะเด่นของบรรยากาศในชั้นนี้ก็คือ   อุณหภูมิเพิ่มขึ้นตามความสูงไม่มีที่สิ้นสุด       โดยบรรยากาศในชั้นนี้จะมีการแตกตัวของโมเลกุลของก๊าซต่าง ๆ มากที่สุด มีประจุไฟฟ้าอิสระอยู่มาก จึงเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าบรรยากาศชั้น ไอโอโนสเฟียร์ สามารถสะท้อนวิทยุคลื่นสั้นได้ จึงเป็นชั้นบรรยากาศ ที่ใช้ในการสื่อสารโทรคมนาคมทางอิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ

 

4.   ความสำคัญของชั้นบรรยากาศ
       4.1   บรรยากาศมีบทบาทต่อโลก
       อากาศที่มีอยู่รอบโลกของเรานี้ มีอยู่ตั้งแต่พื้นดินขึ้นไปจนถึงระดับสูง ๆในท้องฟ้า ใกล้พื้นดินอากาศจะมีความแน่นมาก   ส่วนที่ระดับความสูงจากพื้นดินขึ้นไปอากาศจะเจือจางลง                                   

ภาพแสดงบรรยากาศทำหน้าที่คล้ายเครื่องบังคับอุณหภูมิไม่ให้ร้อนหรือเย็นเกินไป

(ที่มา: สารานุกรมสำหรับเยาวชนไทย เล่ม 2 หน้า 66)         

4.2 บรรยากาศทำหน้าที่คล้ายเครื่องบังคับอุณหภูมิไม่ให้ร้อนหรือเย็นเกินไป
  บรรยากาศทำหน้าที่คล้ายร่มบังแสงจากดวงอาทิตย์ทำให้โลกไม่ร้อนเกินไปและบรรยากาศยังสกัดกั้นรังสีอัลตราไวโอเลตที่มีอันตรายจากดวงอาทิตย์ไม่ให้ผ่านลงมาถึงพื้นโลกมากเกินไป บรรยากาศที่ระดับสูง จากพื้นดินทำหน้าที่กรองหรือดูดรังสีอัลตราไวโอเลต มีอันตรายต่อร่างกายของมนุษย์ สัตว์   และพืช   เพราะฉะนั้นรังสีที่ผ่านมาถึงพื้นโลกจึงมีแต่รังสีแสง ซึ่งช่วยให้เรามองเห็นและรังสีความร้อนเป็นส่วนใหญ่

อ้างอิง : http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/samutprakan/pakhamast_s/atmosphere/index.html