อิทธิพลของอารยธรรมตะวันออกที่มีผลต่อพัฒนาการของประเทศไทย : อารยธรรมจีน

           ในระยะแรกคนจีนที่เข้ามาติดต่อกับไทยในลักษณะต่าง ๆ ดังกล่าวมาแล้ว โดยส่วนใหญ่จะมาชั่วคราว เพราะมีความเชื่อว่าถ้าตายในต่างแดนวิญญาณจะไม่มีความสุขเพราะกลับบ้านไม่ได้ สภาพเป็น เช่นนี้เรื่อยมา แม้ในปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา และสมัยกรุงธนบุรีที่มีคนจีนเข้ามาในไทยเป็นจำนวนที่มากขึ้นก็ตาม ในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ คนจีนที่เข้ามาเมืองไทยยังมีจำนวนมากขึ้นเรื่อย ๆ เพราะปัญหาความอดอยากในประเทศจีน ในช่วงนั้นคนจีนบางส่วนเริ่มตั้งรกรากในเมืองไทย และเข้ารับราชการกับทางการไทยมากขึ้น กอปรกับในระยะนั้นการค้ากับจีนก็เพิ่มปริมาณมากขึ้น จึงทำให้วัฒนธรรมจีนได้รับความนิยมมากขึ้น แม้ในราชสำนัก ความสัมพันธ์กับจีนในลักษณะต่าง ๆ ดังที่กล่าวมา ส่วนที่มีความสำคัญต่อไทยเรามากที่สุด คือ ผลประโยชน์ทางการค้า แต่ก็มีความสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมรวมอยู่ด้วย เช่น ทางด้านศิลปะ เราจะเห็นภาพจิตรกรรม การสร้างสวนหินการประดับลวดลายด้วยเครื่องกระเบื้องจีน ตุ๊กตาจีน เก๋งจีน ฯลฯ ทางด้านวรรณคดี มีการแปลพงศาวดารจีนสมัยต่าง ๆ เรื่องที่คนไทยรู้จักดีที่สุดคือ สามก๊ก ข้อที่น่าสังเกตคือ แก่นวัฒนธรรมจีนบางอย่างไม่มีความสำคัญต่อไทยมากนัก เช่น ลัทธิขงจื๊อ การคัดเลือกคนโดยเน้นความสามารถทางวิชาการ ดังที่เราเรียกกันโดยทั่วไปว่า การสอบจอหงวน