ลักษณะ มะพร้าวเป็นพืชที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจชนิดหนึ่งของประเทศไทย ผลผลิตมะพร้าวในแต่ละปีมีมูลค่าไม่ต่ำกว่า 3,000 ล้านบาทต่อปี
คนไทยรู้จักใช้เนื้อมะพร้าวในการบริโภคเป็นอาหารทั้งคาวและหวานในชีวิตประจำวันมาตั้งแต่โบราณจนถึงปัจจุบันที่นำมะพร้าวมาใช้ประโยชน์ในทางอุตสาหกรรมมากยิ่งขึ้นมะพร้าวเป็นพืชผสมข้ามพันธุ์ แต่ละต้นจึงไม่เป็นพันธุ์แท้ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
- ประเภทต้นเตี้ย มะพร้าวประเภทนี้มีการผสมตัวเองค่อนข้างสูงจึงมักได้ผลดกและไม่ค่อยกลายพันธุ์ ส่วนใหญ่นิยมปลูกไว้เพื่อรับประทานผลอ่อน
เพราะในขณะที่ผลยังไม่แก่ อายุประมาณ 8 เดือน เนื้อมีลักษณะอ่อนนุ่ม และน้ำมีรสหวาน บางพันธุ์น้ำมีคุณสมบัติพิเศษ คือ มีกลิ่นหอม
ลักษณะทั่วไป ลำต้นเล็ก โคนต้นไม่มีสะโพก ต้นเตี้ย เมื่อโตเต็มที่จะสูงประมาณ 12 เมตร ทางใบสั้น ถ้ามีการดูแลปานกลางจะเริ่มให้ผลเมื่ออายุ 3-4 ปี ให้ผลผลิตประมาณ 35-40 ปีมะพร้าวประเภทต้นเตี้ยมีหลายพันธุ์ ซึ่งแต่ละพันธุ์มีลักษณะแตกต่างกัน เช่น เปลือกสีเขียวเหลือง สีงาช้าง น้ำตาลแดง หรือสีส้ม น้ำมีรสหวานมีกลิ่นหอม มะพร้าวต้นเตี้ยทุกพันธุ์จะมีผลขนาดเล็ก เมื่อผลแก่มีเนื้อบางและน้อย ได้แก่ พันธุ์นกคุ่ม หมูสีเขียว หมู่สีเหลืองหรือนาสิเก มะพร้าวเตี้ยน้ำหอมและมะพร้าวไฟ
- ประเภทต้นสูง ตามปกติมะพร้าวต้นสูจะผสมข้ามพันธุ์คือในแต่ละช่อดอก (จั่น) หนึ่ง ๆ ดอกตัวผู้จะค่อย ๆ ทยอยบานและร่วงหล่นไปหมดก่อนที่ดอกตัวเมียในจั่นจะเริ่มบาน  จึงไม่มีโอกาสผสมตัวเอง มะพร้าวประเภทนี้ส่วนใหญ่ เป็นมะพร้าวเศรษฐกิจที่ปลูกเป็นสวนอาชีพ เพื่อใช้เนื้อจากผลแก่ไปประกอบอาหาร หรือเพื่อทำมะพร้าวแห้งใช้ในอุตสาหกรรมน้ำมันพืช ลักษณะทั่วไป ลำต้นใหญ่ โคนต้นมีสะโพกใหญ่ ต้นสูงเมื่อโตเต็มที่สูงประมาณ 18 เมตร ทางใบใหญ่และยาว ถ้ามีการดูแลปานกลางจะเริ่มให้ผลเมื่ออายุ 5 - 6 ปี อายุยืนให้ผลผลิตนานประมาณ 80 ปี
มะพร้าวต้นสูงมีผลโตเนื้อหนาปริมาณเนื้อมาก มีลักษณะภายนอกหลายอย่างที่แตกต่างกัน เช่น ผลขนาดกลาง ขนาดใหญ่ รูปผลกลม ผลรี บางพันธุ์เปลือกมีลักษณะพิเศษ คือ ในขณะที่ผลยังไม่แก่  เปลือกตอนส่วนหัวจะมีรสหวานใช้รับประทานได้ จึงมีชื่อเรียกต่าง ๆ กัน เช่น พันธุ์กะโหลก มะพร้าวใหญ่ มะพร้าวกลาง ปากจก ทะลายร้อย เปลือกหวาน และมะแพร้ว

แหล่งที่พบ มะพร้าวสามารถขึ้นได้ในทุกจังหวัดทั่วประเทศ แต่จะขึ้นได้ดีในดินที่มีสภาพเป็นกลางหรือเป็นกรดเล็กน้อย คือ ค่า pH ระหว่าง 6-7 ลักษณะดินร่วน หรือร่วนปนทราย มีการระบายน้ำดี มีฝนตกกระจายสม่ำเสมอแทบทุกเดือน อากาศอบอุ่นหรือค่อนข้างร้อน และมีแสงแดดมากภาคที่มีการปลูกมะพร้าวมาก และปลูกเป็นอาชีพ คือ ภาคใต้ ภาคตะวันออก และภาคตะวันตก

ประโยชน์ของมะพร้าว มีมากสามารถใช้งานได้เกือบทุกส่วน เช่น
เนื้อมะพร้าว ใช้ทำอาหารคาวหวาน น้ำมัน น้ำมันหล่อลื่น อาหารสัตว์ ปุ๋ย
น้ำมะพร้าว ใช้ทำเครื่องดื่ม น้ำส้มสายชู ดองผัก
กาบมะพร้าว ใช้ทำเชือก พรม แปรง เชื้อเพลิง
ยอดอ่อน ใช้เป็นอาหาร
ใบ ใช้ทำหลังคา ห่อขนม ของเด็กเล่น ปุ๋ย ไม้กวาด เครื่องจักสาน
กะลา ใช้ทำภาชนะ เครื่องดนตรี เครื่องสลักต่าง ๆ เชื้อเพลิง
ลำต้น ใช้ทำท่อระบายน้ำ เสา เชื้อเพลิง ทำเฟอร์นิเจอร์
ราก ใช้ทำยาแผนโบราณ เคี้ยวกับหมาก ป้องกันตลิ่งไม่ให้ถูกน้ำกัดเซาะ

ความสัมพันธ์กับชุมชนและความสำคัญทางเศรษฐกิจ มะพร้าวเป็นพืชสวนที่รู้จักกันมาแต่โบราณ คนไทยนำมะพร้าวมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันมากมาย โดยเฉพาะการทำอาหารคาวหวาน และทำน้ำมัน การประกอบอาชีพทำสวนมะพร้าวก็เป็นอาชีพหลักของครอบครัวได้ถึงแม้ในปัจจุบันมะพร้าวจะมีราคาไม่สู้ดีนัก แต่เนื่องจากมะพร้าวเป็นพืชที่ไม่ค่อยมีปัญหาโรคแมลง จึงทำให้ต้นทุนต่ำไม่ต้องดูแลรักษามากนัก จึงพอมีเวลาไปทำอาชีพอื่นเสริมสร้างรายได้อีกทางหนึ่ง ดังนั้น ชาวสวนมะพร้าวจึงมักมีอาชีพอื่น ๆ อยู่ด้วยเสมอเนื่องจากมะพร้าวจะเริ่มให้ผลหลังจากปลูกไปแล้วประมาณ 5-6 ปี ดังนั้นในขณะที่ต้นยังเล็กอยู่ เกษตรกรมักจะปลูกพืชแซมระหว่างแถวมะพร้าวเป็นพืชอายุการเก็บเกี่ยวสั้น หรืออาจเป็นพืชไร่ เช่น สับปะรด ถั่วต่าง ๆ หรือผัก เช่น ฟักทอง แตงกวา แตงโม ข้าวโพดหวาน หรือหากมีผลพันธุ์จำนวนมาก ก็ยังสามารถปลูกแซมแถวมะพร้าวหลัก โดยปลูกในระยะชิดตั้งแต่ 1 เมตรเศษ ภายใน 2-3 ปี ก็สามารถตัดยอดขายได้ และกำลังเป็นที่นิยมรับประทานกันมาก เนื่องจากรสชาดดี หวาน และที่สำคัญคือปลอดภัยจากสารเคมี
เนื้อมะพร้าวเป็นอาหารที่ให้พลังงานสูง โดยเฉพาะเนื้อมะพร้าวที่แก่จัดจะมีสารอาหารไขมันมากที่สุด ประมาณ 28% นอกจากจะให้พลังงานแล้ว
ไขมันในมะพร้าวยังช่วยในการดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมัน เช่น วิตามิน A, D, E และวิตามิน K ที่จำเป็นต่อร่างกาย และเนื่องจากเนื้อมะพร้าวมีเส้นใยอยู่มาก จึงช่วยในการย่อยอาหารได้ดีมะพร้าวเป็นพืชน้ำมันที่ทำเงินรายได้มากกว่าปีละ 3,000 ล้านบาท และในปัจจุบันมีการนำไปใช้ในกิจการอุตสาหกรรมเพิ่มมากขึ้น ที่สำคัญยังสามารถนำไปใช้ผลิตเป็น ไบโอดีเซล จากน้ำมันมะพร้าวใช้แทนน้ำมันดีเซลได้โดยไม่ต้องดัดแปลงเครื่องยนต์อีกด้วย จึงนับว่ามะพร้าวเป็นพืชที่สำคัญทางเศรษฐกิจเป็นอย่างมากไม่แพ้พืชน้ำมันอื่น ๆ เลย

ขอขอบคุณรูปภาพจาก http://1.bp.blogspot.com/_EFl_kgGWPIM/SxOfFlyB5TI/AAAAAAAAADw/RNG3Mqkzp94/s1600/100973.jpg