มะเร็งปากมดลูก
และเป็นมะเร็งที่พบบ่อยที่สุดของมะเร็งทั้งหมดในประเทศกำลังพัฒนา รวมทั้งประเทศไทย
ในสตรีไทยพบมะเร็งปากมดลูกประมาณ 23.4 คน ต่อ100,000 คน
ปัจจุบันมีข้อมูลจำนวนมากพอจนสรุปได้ว่า ไวรัสที่ทำให้เกิดหูดหงอนไก่เป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดมะเร็งชนิดนี้
เนื่องจากตรวจพบชิ้นส่วนของไวรัสชนิดนี้ได้บ่อยในมะเร็งปากมดลูก ไวรัสชนิดนี้ถ่ายทอดได้จากการมีเพศสัมพันธ์
ดังนั้น มะเร็งปากมดลูกจึงจัดเป็นมะเร็งที่มีความเกี่ยวข้องอย่างยิ่งกับการมีเพศ สัมพันธ์
อาการที่พบบ่อยมากที่สุด คือ
เลือดออกผิดปกติจากช่องคลอด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเลือดออกหลังมีเพศสัมพันธ์ ส่วนหนึ่งของผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกระยะเริ่มต้นจะไม่มีอาการผิดปกติใดๆ
และตรวจพบโดยบังเอิญ กลุ่มที่เป็นระยะลุกลาม ส่วนใหญ่จะมีตกขาวผิดปกติ หรือเลือดออกผิดปกติจากช่องคลอดเป็นต้น
เนื่องจากปากมดลูกเป็นตำแหน่งที่ตรวจได้ง่ายจากการตรวจภายใน
การตรวจกรองหาเซลล์ผิดปกติที่ปากมดลูกมีความไว และความแม่นยำสูง เสียค่าใช้จ่ายน้อย
ประกอบกับการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ผิดปกติที่ปากมดลูกจนกลายเป็นมะเร็งปากมด ลูกต้องใชเวลานานหลายปี
ดังนั้นการตรวจภายในประจำปีร่วมกับการตรวจกรองหาเซลล์ผิดปกติที่ปากมดลูก จึงมีประโยชน์อย่างมากในการสืบค้นหาเซลล์ผิดปกติที่ปากมดลูก
และให้การรักษาก่อนที่เซลล์นั้นจะกลายเป็นมะเร็ง เนื่องจากมีโอกาสหายขาดสูง และเป็นการตัดไฟแต่ต้นลมก่อนที่จะกลายเป็นมะเร็งปากมดลูก
สำหรับการรักษามะเร็งปากมดลูก
ส่วนมากจะเป็นการรักษาโดยรังสีรักษา การผ่าตัดจะมีประโยชน์ก็ต่อเมื่อมะเร็งปากมดลูกเป็นระยะแรก
ๆ (ระยะที่ 1) ปัญหาส่วนใหญ่ของบ้านเรา คือ ผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกส่วนมากที่ได้รับการวินิจฉัยมักอยู่ในระยะลุกลามแล้ว (ระยะที่ 2,3,4) ซึ่งการรักษามักไม่ได้ผลดีเท่าที่ควร