การปฏิรูปศาสนาและสงคราม30ปี
การปฏิรูปศาสนา Reformation
เกิดขึ้นในเยอรมนีในตอนต้นศตวรรษที่ 16 โดยนักมนุษยนิยม ที่ไม่พอใจต่อบทบาทของศาสนจักร การปฏิรูปศาสนามีผลทำให้สิ้นสุดความเป็นเอกภาพทางศาสนา
สาเหตุทางการศาสนา
1. ความเสื่อมของศาสนจักรในปลาย ศตวรรษที่ 14 ถึงตอนต้นศตวรรษที่ 15
2. พระมีความมั่งคั่งร่ำรวย มีที่ดินมากเกินไป พระประพฤติผิดศีลธรรมไม่เคร่งครัด
3. การไม่พอใจในการซื้อตำแหน่งของพระ พระที่ได้รับตำแหน่งปฏิบัติหน้าที่ไม่สมบูรณ์
4. มุ่งพิธีกรรมมากเกินไป พระเรียกเก็บเงินที่ได้จากการประกอบพิธีทางศาสนามากเกินไป
5. การขายไถ่บาป ซึ่งเป็นการค้ามากกว่าศรัทธา
สาเหตุทางการเมือง
1. สันตะปาปาสนใจเรื่องทางโลกมากกว่าทางศาสนา เช่นเป็นผู้นำทัพเข้าสู่สงคราม
2. กษัตริย์ต้องการขจัดอำนาจอิทธิพลของสันตะปาปา เพื่อหาผลประโยชน์จากที่ดินของวัด
สาเหตุทางเศรษฐกิจ
1. ชนชั้นกลางให้การสนับสนุนการปฏิรูปศาสนา เพื่อยกเลิกระเบียบต่าง ๆ ที่ล้าสมัยให้เหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจสมัยใหม่
2. สันตะปาปาใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือย ทำให้ปนระชาชนไม่พอใจ
ด้านแนวคิด
1. เกิดแนวคิดแบบมนุษยนิยม (Humanism) กล้าแสดงความคิด กล้ากระทำในสิงที่เห็นว่าเหมาะสม
2. แนวคิดแบบปัจเจกชน (Individualism) ต้องการมีอิสระสภาพ แสวงหาความจริงด้วยสติปัญญาของตนเอง ไม่ใช้การชี้นำของศาสนา
3. ผลจากการประดิษฐ์แท่นพิมพ์ของจอห์น กูเตนเบอร์ก สิ่งพิมพ์ทั้งหลายและคำภีร์ไบเบิลถูกเผยแพร่ไปสู่ประชาชน ทำให้ประชาชนมีความคิดและวิจารณญาณมากขึ้น
สาเหตุปัจจุบันจุดเริ่มต้นของการปฏิรูปศาสนาของมาติน ลูเธอร์
1. การเรียกเก็บเงินจากสันตะปาปาลีโอที่ 10 โดยการขายใบบุญไถ่บาปเพื่อนำไปบูรณะโบสถ์เซนต์ปีเตอร์เบิร์ก
2. ลูเธอร์ เขียนคำประท้วง 95 ข้อ ( The 95 Theses) เพื่อชี้ให้เห็นว่า ไม่ควรนำเงินเยอรมันไปสร้างวัดในอิตาลี ให้สถาปนาเยอรมนีเป็นศูนย์กลางทางศาสนา
3. สันตะปาปาประกาศบัพพาชณียกรรมลูเธอร์
4. พระเจ้าชาร์ลที่ 5 แห่งอาณาจักรโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ลงโทษลูเธอร์ แต่ลูเธอร์ได้รับความช่วยเหลือจากเจ้าชายเฟเดอร์ริค และผู้ครองแคว้นอื่น ๆ ของเยอรมันนี
หลักการของลูเธอร์
1. การช่วยเหลือให้พ้นภัยโดยความศรัทธา ไม่ใช่อาศัยการทำงาน พระเจ้ากระทำทุกอย่างถูกต้องดีงาม อันจะนำมนุษย์ไปสู่ความสุข
2. มนุษย์สามารถศึกษาคำภีร์ไบเบิลได้ด้วยตนเอง ไม่จำเป็นต้องมีพระเป็นสื่อกลางเชื่อมระหว่างพระเจ้ากับมนุษย์
3. ทุกคนที่เชื่อในพระเจ้าถือว่าเป็นพระโดยไม่จำเป็นต้องบวชหรือเข้าวัด
ลูเธอร์ประกาศลัทธิลูเธอแรน (Lutherianism) ในปี ค.ศ.1530 ลัทธิต่อต้านศาสนาที่โรม เรียกว่า Protesstant แนวความคิดถูกแพร่กระจายออกไปอย่างรวดเร็ว และเป็นจุดเริ่มต้นของการปฏิรูปศาสนาไปทั่วยุโรป
ปฏิกิริยาตอบโต้ของศาสนจักรโรมันคาธอลิก
1. การจัดตั้งสมาคมเยซูอิทซ์ ให้ศึกษาให้แก่บุตรหลานชาวคาธอลิก เพื่อจะได้ไม่เปลี่ยนไปเป็น Protesstant
2. การจัดตั้งศาลพิเศษทางศาสนา เพื่อต่อต้านการกระทำของพวกนอกรีต มีการลงโทษอย่างรุนแรง เช่นการเผาทั้งเป็น
3. การประชุมทางศาสนาที่เมืองเทรนท์ มีผลดังนี้คือ
- สันตะปาปาคือประมุขของศาสนา
- คำภีร์ไบเบิลต้องเขียนเป็นภาษาละติน
- ห้ามขายตำแหน่งทางศาสนาและห้ามขายใบไถ่บาป
- ไม่ให้คนที่ไม่มีความรู้มารับตำแหน่งราชาคณะ
- ขึ้นบัญชีหนังสือต้องห้ามซึ่งเป็นของพวกนอกศาสนา หนังสือต้องห้ามจะถูกทำลาย ผู้แต่งจะถูกเผาทั้งเป็น