$@Y Hi!!! Bryophyta
พืชพวกไบรโอไฟต้าได้เเก่
- ลิเวอร์เวิร์ต มีลักษณะเป็นเเผ่นบาง ( เรีนกว่า ทัลลัส ) มีสีเขียวเเละรูปร่างคล้าย ตับ ( liver )
- มอส มีโครงสร้างซับซ้อนกว่าลิเวอร์เวิร์ท มีลักษณะคล้ายลำต้น รากเเละใบของ พืชชั้นสูง
วัฏจักรชีวิตเเบบสลับของไบรโอไฟต้า ( alternation of generation ) ต่างจากพืชอื่นๆคือมีต้นสปอร์โรไฟต์ขนาดเล็ก เเละอาศัยอยู่บนต้น เเกมีโทไฟต์ขนาดใหญ่ ต้นมอสเเละลิเวอร์ทสีเขียวที่เราพบเห็นทั่วไปเป็นต้นเเกมีโตไฟต์
ต้นเเกมีโทไฟต์ของไบรโอไฟต์ มีลักษณะดังนี้
- ขนาดเล็ก ( สูงไม่เกิน 15 cm. )
- ยังไม่มีราก ใบ เเละลำต้นที่เเท้จริง ( ไม่มีเนื้อเยื่อลำเลียงภายใน )
- มีเเต่โครงสร้างคล้ายรากคือ ไรซอย์ ( rhizoid ) เป็นเพียงเซลล์เดี่ยวๆเเละโครง สร้างคล้ายใบเล็กๆทำหน้าที่สังเคราะห์เเสง
- ทำหน้าที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์ ( n ) โดยการเเบ่งเซลล์เเบบไมโอซิส ต้นเเกมีโท ไฟต์เพศผู้มีอวัยวะสืบพันธุ์ที่ปลายยอด เรียกว่า เเอนเทอรอเดียม ( antheridium ) ทำหน้าที่สร้างเสปิร์ม ต้นเเกมีโทไฟต์เพศเมียมีอวัยวะสืบพันธุ์เรียกว่า อาร์โก เนียม ( archegonium ) ทำหน้าที่สร้างรังไข่
- การปฏิสนธิ สเปิร์มว่ายไป ปฏิสนธิกับไข่เกิดไซโกต ( 2n ) เจริญเติบโตเป็นต้น สปอร์โรไฟต์
ต้นสปอร์โรไฟต์ของไบรโอไฟต์ มีลักษณะดังนี้
- อาศัยอยู่บนต้นเเกมีโทไฟต์เพศเมีย
- สร้างอาหารเองไม่ได้ ( ไม่มีสีเขียว )
- ทำหน้าที่สร้างสปอร์ ( n ) โดยการเเบ่งเซลล์เเบบไมโอซิส สปอร์ปลิวตกไปงอก เป็นเเกมีโตไฟต์ต้นใหม่ต่อไป
- ไบรโอไฟตืเป็นพืชที่ไม่มีเนื้อเยื่อลำเลียง การลำเลียงน้ำเเละสารอาหารภายในต้นพืชเกิดขึ้นโดย การเเพร่ ( diffusion ) ดังนั้นลำเลียงได้ช้าๆเเละเป็นข้อจำกัดทำให้พืชขนาดเล็ก เเละต้องขึ้นรวมกลุ่มหนาเเน่นในบริเวณที่มีความชุ่มชื้นสูง เช่น ตามผิวดิน ก้อนหินเปียกชื้น กระถางต้นไม้ใกล้เเอ่งน้ำ บนภูเขาที่มีความชุ่มชื้น
***เกร็ดความรู้***
วัฏจักรของมอส ต้นเเกมีโตไฟต์สีเขียว ( n ) ที่มองเห็นทั่วไป มีอวัยวะสืบพันธุ์คือ อาร์คีโกเนี่ยม ( archegonium ) ทำหน้าที่สร้างไข่ เเละเเอนเทอริเดียม ( antheridium ) ทำหน้าที่สร้างเสปิร์ม สเปิร์มอาศัยน้ำ ว่ายไปปฏิสนธิกับไข่ เกิดไซโกต เจริญเติบโตเป็นต้นสปอโรไฟต์ ( 2n ) ที่อาศัยอยู่บนต้นเเกมีโตไฟต์ มีก้านชูอับสปอร์ ทำหน้าที่สร้างสปอร์โดยเเบ่งเซลล์เเบบไมโอซิส สปอร์ ( n ) จากอับสปอร์ งอกขึ้นไปเป็นโพรโทนีมา ( protonema ) ลักษณะเป็นสายคล้ายสาหร่ายเเละเจริญเติบโตเป็นต้นเเกมีโตไฟต์มอสเป็นพืชในกลุ่มเเรกๆที่ขึ้นอยู่ในสิ่งเเวดล้อมใหม่ๆ เช่น บนหิน ( ที่มีความชุ่มชื้นสูง ) เมื่อพืชพวกนี้ตายทับถมลงมาบนหิน ก็จะทำให้เกิดเนื้อดินที่อุดมสมบูรณ์พอให้พืชอื่นมาอาศัยอยู่ต่อไป มอสบางชนิดจึงมีประโยชน์ในเเง่ของปุ๋ย
ที่มาของข้อมูล http://dit.dru.ac.th/biology/bryophyta.html