วังนารายณ์คู่บ้าน ศาลพระกาฬคู่เมือง
ไปเที่ยวลพบุรี หาลิงง่ายยิ่งกว่าร้านกาแฟ และถ้าจะมีใครสักคนถูกแย่งขนม ถุงอาหาร หรือโทรศัพท์มือถือของคุณ ขอให้รู้ว่านั่นเป็นฝีมือเจ้าถิ่นอย่างเจ้าจ๋อเค้าแหละ
ในสมัยพระเจ้าอู่ทอง ปฐมกษัตริย์แห่งกรุงศรีอยฺธยา ลพบุรีมีฐานะเป็นเมืองลูกหลวง ปกครองโดยพระราเมศวร ราชโอรสองค์ใหญ่ (พ.ศ.1893) เมื่อพระเจ้าอู่ทองสวรรคต พระราเมศวรต้องถวายบัลลังก์ให้แก่พระปิตุลาของพระองค์ ซึ่งได้ขึ้นครองราชย์พระนามว่า พระบรมราชาธิราชที่ 1 ส่วนพระราเมศวรยังครองเมืองลพบุรีต่อไป กระทั่งสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 สวรรคต พระราเมศวรจึงขึ้นครองราชย์กรุงศรีอยุธยาเป็นครั้งที่สอง
สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช (พ.ศ.2199-2231) ลพบุรีได้รับการทำนุบำรุงครั้งใหญ่ และทรงเห็นว่ากรุงศรีอยุธยาไม่ปลอดภัยจากการปิดล้อมระดมยิงของข้าศึกหากเกิดสงคราม ด้วยลักษณะยุทธศาสตร์ที่เหมาะสม จึงสร้างเมืองลพบุรีเป็นราชธานีที่สอง
สิ้นรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ลพบุรีหมดความสำคัญลง แต่ได้รับการบูรณะอีกครั้งในสมัยรัชกาลที่ 4 โดยโปรดฯ ให้สร้างพระที่นั่งพิมานมงกุฎในพระราชวังเป็นที่ประทับ พระราชทานนามว่าพระนารายน์ราชนิเวศน์
คำขวัญของจังหวัดลพบุรีคือ “วังนารายณ์คู่บ้าน ศาลพระกาฬคู่เมือง ปรางค์สามยอดลือเลื่อง เมืองแห่งดินสอพอง เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์เกริกก้อง แผ่นดินทองสมเด็จพระนารายณ์”
เฉพาะในเมืองมีที่เที่ยวน่าสนใจหลายแห่ง เช่น วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จุดสำคัญภายในบริเวณวัดคือศาลาเปลื้องเครื่อง สำหรับพระเจ้าแผ่นดินเปลื้องเครื่องทรงก่อนเข้าพิธีทางศาสนาในพระวิหารหรือพระอุโบสถ เสียดายที่ปัจจุบันเหลือให้เห็นเพียงเสาเอนอยู่เท่านั้น ถัดไปเป็นวิหารหลวง หน้าต่างเจาะช่องแบบโกธิคของฝรั่งเศส ห่างออกไปเป็นพระปรางค์องค์ใหญ่ที่สุดในลพบุรี
วัดสิริจันทรนิมิตรวรวิหาร หรือคุ้นเคยในชื่อวัดเขาพระงาม อยู่ห่างจากศาลากลางจังหวัดประมาณ 12 กิโลเมตร เป็นวัดเก่าแก่ที่มีหลักฐานทางโบราณสถานและโบราณวัตถุมากมาย เช่น พระพุทธไสยาสน์ในถ้ำพญามังกร ซากฐานพระสถูปเจดีย์เก่า และซากกำแพงเก่า ปัจจุบันวัดเขาพระงามยังใช้เป็นสถานที่จัดงานตักบาตรเทโวโรหณะในวันออกพรรษาด้วย
มาถึงแล้วก็เดินขึ้นบันไดสองร้อยกว่าขั้น ไปกราบสักการะพระพุทธรูปขนาดใหญ่สีขาวชื่อว่า “พระพุทธปฏิภาคมัธยมพุทธกาล”
พระนารายณ์ราชนิเวศน์ พระราชวังที่สร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช พ.ศ.2209 ใช้เป็นที่ประทับ ล่าสัตว์ ออกว่าราชการ และต้อนรับแขกเมือง หลังพระองค์สวรรคต ที่นี่ก็ถูกทิ้งร้างจนถึงสมัยรัชกาลที่ 4 โปรดให้บูรณะพระราชวังและสร้างพระที่นั่งขึ้นใหม่พ.ศ.2399 พร้อมพระราชทานนามว่า “พระนารายณ์ราชนิเวศน์”
พระปรางค์สามยอด ปราสาทขอม 3 องค์ ทำจากศิลาแลงฉาบปูน ประดับประดาด้วยงานปูนปั้น สถาปัตยกรรมสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 แห่งกัมพูชา สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นสมัยพระองค์ครองราชย์ พ.ศ.1724-1757
ศาลพระกาฬ สร้างขึ้นสมัยขอมเรืองอำนาจ มีการค้นพบหลักศิลาจารึกแปดเหลี่ยม จารึกอักษรมอญโบราณ สร้างทับบนรากฐานเดิมในสมัยระบาทสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ภายในวิหารประดิษฐานพระนารายณ์ประทับยืน
จังหวัดลพบุรีห่างจากกรุงเทพฯ 153 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณสองชั่วโมง สังเกตง่าย ๆ ว่าเข้าสู่ตัวอำเภอเมืองแล้ว ดูได้จากฝูงลิงที่วิ่งเล่นตามสถานที่สำคัญ ไม่เว้นแม้กระทั่งตึกรามบ้านคนหรือบนเสาไฟฟ้า
บอกได้คำเดียวเยอะจนน่าหวาดเสียว!