นับตั้งแต่สมัยประวัติศาสตร์ที่หน่วยงานทางสังคมมีการรวมกลุ่มกันเป็นเมือง แว่นแคว้น และอาณาจักรเป็นลำดับ
ซึ่งนับเป็นเวลาประมาณพุทธศตวรรษที่ ๕ เรื่อยมาจนกระทั้งถึงพุทธศตวรรษที่ ๒๔ ผลงานด้านศิลปกรรมได้มี
พัฒนาการจากเดิมมาสู่รูปแบบที่หลากหลาย จึงมีการแบ่งแบบแผนหรือรูปแบบศิลปกรรมในช่วงเวลาดังกล่าวออกเป็น
ศิลปะแบบศรีวิชัย ศิลปะแบบทราวดี ศิลปะลพบุรีหรือละโว้ ศิลปะแบบสุโขทัย ศิลปะแบบล้านนา ศิลปะแบบอยุธยา
และศิลปะแบบต้นรัตนโกสินทร์ ดังรายละเอียดต่อไปนี้

           ศิลปะแบบศรีวิชัยเป็นศิลปะที่มีอยู่ในช่วงประมานพุทธศตวรรษที่ ๙ - ๑๘ ในบริเวณภาคใต้ของประเทศไทย
แถบจังหวัดสุราษฎร์ธานี (อำเภอไชยา) และจังหวัดนครศรีธรรมราช แล้วแพร่กระจายไปสู่ภาคอื่นๆ ศิลปะแบบ
ศรีวิชัยได้แพร่เข้ามารพร้อมกับพุทธศาสนาแบบมหายานและศาสนาฮินดู ซึ่งแต่เดิมชาวศรีวิชัยอพยพมาจากอินเดีย
ตอนใต้มาตั้งแต่บ้านเมืองในปาเล็มบังบนเกาะสุมาตรา และได้ขยายอาณาเขตมาภึงแหลมมลายู ผลงานที่หลงเหลือให้ศึกษา
มักเป็นด้านสถาปัตยกรรมและประติมากรรม ซึ่งแบบแผนของงานสถาปัตยกรรมจะออกมาในรูปแบบปรางค์ เช่น
พระบรมธาตุไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี ทำเป็นลักษณะมณฑปที่ประดิษฐานพระพุทธรูป มียอดเป็นสถูป องค์เจดีย์
เป็นแปดเหลี่ยม มีมุมย่อและมีเจดีย์ประจำทิศตั้งซ้อนอยู่ ซึ่งลักษณะนี้จะเหมือนกับเจดีย์ในชวาเรียกว่า จันทิ ส่วนงาน
ประติมากรรมเป็นรูปเคารพทั้งรูปเทวรูปและพระพุทธรูป เช่น รูปพระวิษณุพระหัตถ์ทรงหอยสังข์ รูปศิวลึงค์ตาม
ความเชื่อในศาสนาฮินดู รูปพระโพะสัตว์อวโลกิเตศวร (หล่อด้วยสำริด) ประดับด้วยเครื่องทรงตามความเชื่อของ
พระพุทธสาสนาแบบมหายาน เป็นต้น

   
                  ^พระบรมธาตุไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี                                               ^ พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร

*ขอขอบคุณรูปภาพจาก
http://surat.nfe.go.th/lib09/uploads/Image/tample/phraboromthatchaiya.jpg
http://www.oknation.net/blog/home/blog_data/425/2425/images/Nakhonsri/Chaiya6.jpg