ผะหมี เป็นการเล่นปริศนาคำทายชนิดหนึ่ง กำเนิดมาจากประเทศจีน เมื่อคนจีนอพยพมาอยู่เมืองไทย ได้นำการเล่นชนิดนี้มาด้วย คนไทยเห็นวิธีเล่นก็ชอบใจ นำวิธีการต่าง ๆ มาเล่น แต่ดัดแปลงตัวปริศนาให้เป็นร้อยกรองแบบไทย

คำว่า “คำว่าผะหมี” เป็นภาษาจีน ผะ แปลว่า ตี หมี แปลว่า คำอำพราง หมายถึง การตีปัญหาหรือแก้ปริศนาที่อำพรางไว้ให้กระจ่าง

วิธีเล่นผะหมี แต่เดิมนิยมเล่นในลักษณะเป็นมหรศพ ในงานนักขัตฤกษ์ องค์ประกอบที่สำคัญของการเล่นผะหมี คือ โรง ปลูกเป็นยกพื้น หน้าโรงเปิดโล่ง ขึงลวดไว้เป็นชั้น ๆ สำหรับแขวนปัญหา เขียนไว้ให้อ่านได้ชัดเจน มีอุปกรณ์การเล่น เช่น ฉิ่ง ฉาบ กลอง ให้สัญญาณ และมีผู้ดูเป็นผู้ทาย
วิธีเล่นนั้น นายโรงต้องคิดปัญหาขึ้น แล้วเขียนปัญหาลงในกระดาษสีต่าง ๆ ติดไว้รอบหน้าโรง เมื่อมีผู้ต้องการทายก็ให้แจ้งกับนายโรง นายโรงก็จะตีกลอง เป็นยัญญาณให้ทายได้ ถ้าทายถูก นายโรงจะกดกริ่งให้สัญญาณ แล้วให้จับฉลากของรางวัล ถ้าทายผิด นายโรงจะตีกลองเป็น “ตะลุ่งตุ้ง” คนดูทายปัญหาอยู่หน้าโรง จะร้องพร้อมกันว่า “เฮ้ว” 4-5 ครั้ง เพื่อความสนุกสนาน
ประเภทของคำทาย หรือตัวปริศนาในการทายผะหมีนั้นถือกลุ่มคำตอบเป็นหลัก ในระยะแรก มี 2 แบบ คือ ขึ้นต้นเหมือนกัน กับลงท้ายเหมือนกัน แต่ภายหลังมีผู้คิดแบบทายให้มากขึ้น เช่น