ปฏิกิริยาเคมีของสิ่งมีชีวิตไม่ว่าจะเป็นการสังเคราะห์ด้วยแสง การสลายสารอาหารล้วนแล้วแต่เกิดได้โดยอาศัยเอนไซม์ทั้งสิ้น เอนไซม์นี้เองทำให้ปฏิกิริยาเคมีในเซลล์เกิดขึ้นโดยไม่ต้องอาศัยพลังงานกระตุ้นมากเท่าที่ควร การปลดปล่อยพลังงานในเซลล์จะมีปฏิกิริยาหลายขั้นตอนเพื่อให้เป็นไปทีละน้อยโดยไม่เป็นอันตรายต่อเซลล์
เมื่อสิ่งมีชีวิตกินอาหารเข้าไป สารอาหารจะถูกย่อยและดูดซึมเข้าสู่ส่วนต่างๆของร่างกายในรูปของกรดอะมิโน เพปไทด์สายสั้น กรดไขมัน มอโนแซ็กคาไรด์วิตามินและแร่ธาตุต่างๆเพื่อส่งไปยังเซลล์ต่างๆภายในร่างกาย สารเคมีต่างๆ หลังจากถูกลำเลียงเข้าสู่เซลล์ก็จะถูกนำไปใช้สร้างสารโมเลกุลใหญ่อื่นๆหรือสร้างพลังงานที่เซลล์ต้องการโดยผ่านปฏิกิริยาเคมีหลายขั้นตอน ปฏิกิริยาเคมีในสิ่งมีชีวิตเป็นกระบวนการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของโมเลกุลของสารตั้งต้นชนิดหนึ่งหรือหลายชนิด ระหว่างการเกิดปฏิกิริยาเคมีจะมีการสลายพันธะระหว่างอะตอมภายในมเลลและสร้างพันธะใหม่ขึ้น ทำให้มีการจัดเรียงตัวกันใหม่ของอะตอมได้เป็นสารผลิตภัณฑ์ซึ่งเป็นสารใหม่ที่มีคุณสมบัติแตกต่างไปจากสารตั้งต้น การสลายและการสร้างพันธะระหว่างที่เกิดปฏิกิริยาเคมีนี้เองทำให้ปฏิกิริยาเคมีมีส่วนเกี่ยวข้องกับการใช้และคายพลังงาน