เซลลูโลส (Cellulose)
เป็นคาร์โบไฮเดรตโมเลกุลใหญ่ ประกอบด้วยโมเลกุลที่ต่อกันเป็นโซ่ยาวของกลูโคส พบมากในพืช เพื่อทำหน้าที่เสริมโครงสร้างของลำต้นและกิ่งก้านของพืช ผักและผลไม้ให้แข็งแรง
เป็นส่วนประกอบหลักของผนัง cells พืช และพบว่าสาร organic carbon ในโลกนี้มากกว่าครึ่งหนึ่ง เป็น cellulose cellulose ประกอบด้วย D-glucose molecules ที่จัดเป็นเส้นยาวตรงเชื่อมต่อกับด้วย beta (1->4) glycosidic bonds ซึ่งสัตว์มีกระดูกสันหลังไม่มีเอนไซด์ที่จะย่อยได้ พวกสัตว์กินพืชกิน cellulose เข้าไปมากแต่ไม่ได้ย่อยได้ด้วยกระบวนการย่อยของตนเองแต่เป็นเพราะมีพวกสิ่งมีชีวิตเล็กๆ พวกจุลชีพ (microbes) อยู่ที่ทางเดินอาหารที่สร้าง cellulases สามารถ hydrolyze cellulose ได้
ร่างกายคนเราไม่สามารถย่อยสลายเซลลูโลสได้ แต่จะมีการขับถ่ายออกมาในลักษณะของกากเรียกว่า เส้นใยอาหาร ช่วยกระตุ้นให้ลำไส้ใหญ่ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ทำให้ขับถ่ายสะดวก พืชประเภทผัก และถั่ว ผลไม้ จัดเป็นแหล่งที่ให้เส้นใยอาหาร เพราะมีเซลลูโลสอยู่ปริมาณสูง ดังนั้นจึงควรกินเป็นประจำทุกวัน
เซลลูโลสเมื่อย่อยจะแตกตัวออกให้น้ำตาลกลูโคส สัตว์ที่กินหญ้าจะสามารถย่อยเซลลูโลสได้โดยอาศัยแบคทีเรียในกระเพาะอาหารเป็นตัวย่อย เมื่อย่อยแล้วจะได้น้ำตาลกลูโคส แต่ถ้าสลายไม่สมบูรณ์ จะได้เป็นน้ำตาลเซลโลไบโอส เซลลูโลสเป็นสารที่ไม่ละลายน้ำ เพราะมีโมเลกุลใหญ่มาก ประกอบด้วยกลูโคสประมาณ 1,250-12,500 โมเลกุลพบมากที่สุดในพืช เป็น ส่วนประกอบของผนังเซลล์พืช ในพืชผักผลไม้ทำหน้าที่ เป็นโครงสร้างที่ช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้กับเนื้อเยื่อของ พืช มีมากตามใบผัก ก้านผัก และเปลือกนอกของผลไม้ เมื่อรับประทานเข้าไปแล้วร่างกายไม่สามารถย่อยสลายได้ แต่การรับประทานเซลลูโลสเป็นประโยชน์ คือ ช่วยในการ ขับถ่ายได้โดยทำให้เป็นกากอาหารในลำไส้ทำหน้าที่ กระตุ้นให้ลำไส้ใหญ่เกิดการขับถ่ายกากอาหารที่ไม่ย่อย และป้องกันท้องผูก เซลลูโลสเมื่อถูกย่อยจะแตกตัวออก ให้น้ำตาลกลูโคสจำนวนมาก เป็นคาร์โบไฮเดรตที่ไม่มีรสหวาน มี โมเลกุลขนาดใหญ่และมีสูตรโครงสร้างซับซ้อน มีสูตร (C6H10O5)n ประกอบด้วยโมเลกุลของโมโนแซ็กคาไรด์ จำนวนมากมาย หลายพันโมเลกุล
แหล่งที่มา http://61.19.145.8/student/m5year2006-2/504/group06/cellulose.html