แหล่งที่มารูปภาพ:
http://www.skn.ac.th/skl/skn422/dontri/p4.jpg

แหล่งที่มารูปภาพ:
http://image.you2play.com/image/artist/thumb_885126d68a9624b1df4ffee39164aec0_161_161/

ปี่ซอ
    ปี่ซอ ทำด้วยลำไม้รวก มีขนาดยาวสั้นและเล็กใหญ่ต่าง ๆ กัน ตามแต่เสียงที่ต้องการ สำรับหนึ่ง ๆ มี 3 เล่ม,5 เล่ม หรือ 7 เล่ม (เรียก "เล่ม" ไม่เรียก "เลา") ปี่ซอขนาดเล็ก ยาวประมาณ 45 ซม. ขนาดอื่นก็โตขึ้นไปและยาวกว่ากันอีกราวขนาดละ 8-9 ซม.จนถึงขนาดใหญ่ที่สุด ยาวประมาณ 80 ซม.กว่า เล่มขนาดยาวก็ต้องใช้รวกลำเขื่องขึ้นด้วย วิธีทำก็ดูง่าย ๆ คือ
ตัดเอาไม้รวกมาทะลวงข้อเอาทางโคนซึ่งลำต้นไม้รวกเขื่องไว้เป็นปลายเล่ม ส่วนทางปลายไม้ซึ่งเรียวเล็กเอาไว้ทำหัวเล่ม
และกะตรงหัวให้มีข้อตันอยู่หัวปี่พอดี ข้อตันนี้ไม่ทะลวง คงเหลือและปล่อยให้ตันไว้ แล้วปาดข้างตรงใกล้สุดหัวเล่มนั้นให้เป็นรูป 4 เหลี่ยมผืนผ้า และเจาะรูทะลุสอดลิ้นทองเหลือง หรือเงิน หรือโลหะอย่างอื่นปิดรูประกบตรงที่ปาดไว้เป็น 4 เหลี่ยมผืนผ้านั้น ที่เล่มปี่เจาะรูเรียงลำดับลงมา 7 รู ถ้าเป็นเล่มขนาดใหญ่ เจาะรูไว้ตอนบน 6 รู แต่ห่างลงไปตอนปลายเล่ม เจาะไว้อีก 1 รู รวมเป็น 7 รู เหมือนกัน ทั้ง 7
รูที่เจาะนั้นก็เจาะแปลกกว่าปีอื่น ๆ คือ เจาะรูให้ชอนทะลุย้อนขึ้นไปทางหัวปี่ที่ใส่ลิ้น ไม่เจาะทะลุตรง ๆ เหมือนปี่อื่น ๆ
    วิธีเป่าใช้ริมฝีปากอมเป่าตรงที่สอดลิ้นข้าง ๆ อย่าง "มุราลี" ของพระกฤษณะหรืออย่างเป่า Piccolo แต่มิได้ใช้เป่าผิวอย่าง Piccolo หากแต่เอาปากอม จะเป่าลมเข้าหรือดูดลมออกก็ย่อมเกิดเสียงได้ทั้งนั้น ใช้เป่าเล่นรวมวงกันเป็นดนตรีพื้นเมือง วงละ 3 เล่มบ้าง 5 เล่มบ้าง หรือ 7 เล่มก็มี

ต่อไป