โคลงห้า (โคลงมณฑกคติ)

   ลักษณะการแต่ง    โคลงห้า (โคลงมณฑกคติ)  เป็นคำประพันธ์ที่ปรากฏอยู่ในวรรณกรรมไทยเพียงเรื่องเดียวคือ

                             ลิลิตโองการแช่งน้ำ พระโหราธิบดีได้กล่าวถึงลักษณะของชนิดโคลงนี้ไว้ในหนังสือจินดามณีว่า

                             ประกอบด้วย วรรคหรือบาทละ ๕ คำ บังคับเอกโท เช่นเดียวกับโคลงทั่วไป  แต่ไม่อาจกำหนดจำนวนได้

                             และบอกไม่ได้ว่ามีการวางรูปแบบเป็นอย่างไร

   แผนผัง               ไม่มี  เนื่องจากไม่สามารถบอกได้ว่ามีการวางรูปแบบอย่างไร

   ตัวอย่าง  

                                  แลมีค่ำมิ่วนน      กินสาลีเปลือกปล้อน      บมีผู้ต้อนแต่ง      บรรณาฯ

                           เลือกผู้ยิ่งยศสา     เปนราชาอคร้าว     เรียกนามสมมตจ้าว     จึ่งต้องท้าวเจ้าแผ่นดินฯ

                                                                                                                                จาก ลิลิตโองการแช่งน้ำ