ยายทองสุกต้องมาจบชีวิตลงด้วยฝีมือของลูกชายที่ตนรัก  ระหว่างที่เจ้าดำกำลังนั่งกินข้าวอย่างคนหิวโหย
เหมือนคนไม่ได้กินข้าวมาหลายวัน เจ้าดำลืมไปว่าตัวเองได้ผลักแม่ผู้บังเกิดเกล้าไป จนทำให้แม่ต้องมาสิ้นชีวิต
และเป็นคนไร้วิญญาณนอนอยู่ข้างคันนาใกล้ ๆ กับเขา ส่วนเจ้าดำตั้งหน้าตั้งตากินอย่างเดียว ไม่สนใจแม่แม้แต่นิดเดียว
เวลาผ่านไปได้ไม่นานเจ้าดำกินจนอิ่ม แต่ข้าวในกล่อง กลับเหลือ อยู่อีกค่อนกล่อง เจ้าดำเดินไปหยิบน้ำจึงเอยกับแม่ว่า
“แม่ฉันกินอิ่มแล้ว ขอน้ำให้ฉันหน่อยแล้วคราวหน้าอย่าทำแบบนี้อีกนะเพราะฉันอาจจะทำร้ายแม่ก็ได้ แม่ แม่
ฟังที่ฉันพูดอยู่หรือเปล่า” พอเจ้าดำเดินไปถึงที่แม่เขานอนสิ้นใจ เจ้าดำจับตัวแม่ เขย่าให้ฟื้น “ แม่ แม่เป็นอะไรไป
ตอบฉันหน่อย”เจ้าดำเห็นเลือดที่หัวของแม่ถึงกับตกใจร้องไห้เสียใจ ร้องเรียกแม่เท่าไรก็ไม่มีวัน หวนกลับมาเหมือนเดิมได้
“แม่จ๋า ฉันขอโทษ ฉันผิดไปแล้วฉันไม่ได้ตั้งใจฉันหิวมาก นึกว่าแม่ลืมเอาข้าวมาส่ง ก็เลยอารมณ์เสียไม่ได้ทันคิดจึงผลักแม่ไป
ไม่คิดว่า แม่จะหัวฟาดจนทำให้แม่เสียชีวิต” เจ้าดำเสียใจที่ได้ทำร้ายแม่ผู้ให้ชีวิตแก่มัน เจ้าดำ ร้องไห้เสียใจก็ไม่ทำให้
ทุกสิ่งทุกอย่างกลับมาเหมือนเดิมได้ เพราะเขาได้ทำในสิ่งที่ ทุกคนไม่คาดคิดว่าจะเป็นเหตุให้แม่ต้องมาจบชีวิตลง
เมื่อเจ้าดำสำนึกได้ก็สายเกินแก้ เพราะร้องเรียกแม่ของตัวเองอยู่นาน เรียกเท่าไร ก็ไม่มีวันฟื้นมาได้ บาปกรรมครั้งนี้เขาทุกข์
ใจมาโดยตลอด เขากินข้าวครั้งใดก็จะนึกถึงคำพูดของแม่ติดหัวสมองเสมอ “เจ้าดำกินข้าวได้แล้ว” เขานึกย้อนวันเวลาที่ผ่านมา
เพราะทุกครั้งที่กินข้าวเขาก็ไม่เคยแม้แต่จะยกสำลับข้าวช่วยแม่มีหน้าที่กินแล้วก็ลุกหนี ไป ทั้ง ๆ ที่แม่ก็อายุมากแล้วควร
ได้พักผ่อนและควรจะสบายกับลูกอย่างมันได้แล้ว วัน ๆ มีแต่ออกไปเที่ยวเล่นปล่อยให้แม่อยู่บ้านตามลำพัง ยิ่งนึกก็ยิ่งเสียใจที่
ไม่เคยทำดี กับแม่ มาคิดตอนนี้ก็สายเกินแก้เพราะไม่มีวันจะตอบแทนพระคุณแม่ได้อีกเจ้าดำจึงคิดที่จะไถ่บาปโดยการสร้าง
พระธาตุให้กับแม่ของตัวเอง เพื่อไว้สักการะบูชา แม่ที่จากไปเจ้าดำจึงขอบวชเพื่อทดแทนพระคุณแม่ และต้องการ
อุทิศส่วนบุญส่วนกุศลไปให้แม่ พระธาตุที่สร้างไว้นี้เจ้าดำได้สร้างเป็นรูปกล่องข้าวน้อย เพื่อจะได้รำลึกถึงสิ่งที่ตัวเอง
ได้กระทำผิดไป วันเวลาได้ผ่านไปนานนับปีเรื่องที่เกิดขึ้น มาก็เป็นอุธาหรณ์สอนใจและเป็นบทเรียนที่ได้สั่งสอนลูกหลาน
มาหลายรุ่นและนับจาก นั้นมาก็ไม่มีใครเคยเห็นเจ้าดำอีกเลย พระธาตุแห่งนี้ชาวบ้านพากันมากราบไหว้และเป็นตำนานเรียกกันว่า
 “พระธาตุกล่องข้าวน้อย” จวบจนทุกวันนี้และเป็นตำนานเรื่องจริงปัจจุบัน ยังคงมีที่จังหวัดยโสธร

 ที่มา http://www.everykid.com/nitan2/kong_khao/index.html