เจดีย์เหลี่ยม วัดพระธาตุจามเทวี จังหวัดลำพูน

กู่กุด หรือพระเจดีย์สุวรรณจังโกฏ วัดพระธาตุจามเทวี หรือวัดกู่กุด ตั้งอยู่ริมถนนจามเทวี
ตำบลในเมือง จังหวัดลำพูน สร้างโดยช่างชาวละโว้ ในปี พ.ศ. 1298 ลักษณะพระเจดีย์เป็นสี่เหลี่ยม
แบบพุทธคยาในประเทศอินเดีย แต่ละด้านมีพระพุทธรูปยืนปางประทานพรอยู่เป็นชั้นๆ
ภายในเจดีย์บรรจุพระอัฐิของพระนางจามเทวี ปฐมกษัตริย์แห่งนครหริกุญไชย นครแห่งนี้สร้างขึ้น
ระหว่างแม่น้ำปิงและแม่น้ำกวงเมื่อ พ.ศ. 1200 โดยพระวาสุเทวฤาษี จากสำนักดอยสุเทพเมืองเชียงใหม่
และพระสุกกทันตฤาษี จากเมืองละโว้ เมื่อสร้างเสร็จได้เชิญพระธิดาพระมหากษัตริย์แห่งกรุงละโว้
พระนามว่า"จามเทวี" มาปกครองเมือง ซึ่งขณะที่พระนางเดินทางมานั้นพระนางกำลังทรงพระครรภ์อยู่
ครั้นถึงเมืองลำพูนได้ไม่นาน ก็ทรงมีพระประสูติกาลพระกุมารฝาแฝด องค์พี่ทรงพระนามว่า
"มหันตยศกุมาร" ส่วนองค์น้องทรง พระนามว่า "อนันตยศกุมาร" พระนางเป็นปราชญ์ที่มีความกล้าหาญ
ทางคุณธรรม และยังมีพระสิริโฉมงดงาม ปกครองบ้านเมืองให้เจริญรุ่งเรือง และได้นำพุทธศาสนา
ศิลปวัฒนธรรมมาเผยแพร่ในดินแดนลานนาไทย ทรงอยู่ในราชสมบัติ 16 ปี จึงได้มอบราชสมบัติให้
พระเจ้ามหันตยศ พระโอรสองค์โต แล้วเสด็จเข้าปฏิบัติธรรมเป็นพระรูปชี และทรงเสด็จไปประทับอยู่
ณ เมืองเขลางค์นคร ซึ่งพระเจ้าอนันตยศ พระโอรสองค์เล็กได้ออกไปสร้างไว้ ครั้นปลายปีที่สองนั้น
ทรงเกิดอาการประชวร จึงเสด็จกลับหริภุญชัย หลังจากนั้นเพียง 6 สัปดาห์ ก็เสด็จสวรรคต
รวมพระชนมายุได้ 92 พระชันษา พระโอรสทั้งสองได้ทรงถวายพระเพลิงพระนาง ณ
บริเวณวัดสันป่ายางหลวงปัจจุบันนี้ แล้วนำพระบรมอัฐิของพระนางบรรจุ ณ พระสุวรรณจังโกฏิเจดีย์
 วัดจามเทวี เดิมมียอดห่อหุ้มด้วยทองคำ ต่อมายอดเจดีย์หักสูญหายไป จึงเรียกกันว่ากู่กุด