การเมืองการปกครองสมัยสุโขทัย
      ลักษณะการปกครอง แบ่งเป็น 2 แบบ คือ
           1. แบบพ่อปกครองลูก ช่วงต้นสมัยสุโขทัย เรียกผู้นำว่า "พ่อขุน" ปกครองประชาชนด้วยความห่วงใยและมีเมตตา ต่อประชาชน
              เปรียบเสมือนพ่อกับลูก ฐานะของกษัตริย์เป็นปิตุราชา
           2. แบบธรรมราชา ในช่วงสุโขทัยตอนปลายการปกครองใช้ธรรมะเนื่องจากได้รับอิทธิพลทางพุทธศาสนา กษัตริย์ ดำรงไว้ซึ่งทศพิธราชธรรม               โดยประชาชนมีความเสมอภาคเท่าเทียมกัน และมีสิทธิเสรีภาพเหมือนกัน เช่น เสรี ภาพในการประกอบอาชีพ
       การจัดระเบียบการปกครองสมัยสุโขทัย
            1. เมืองหลวง คือ สุโขทัยเป็นศูนย์กลางการปกครอง
            2. เมืองลูกหลวงหรือเมืองหน้าด่าน ตั้งอยู่รอบ ๆ เมืองหลวง มี 4 ทิศ โดยมีเชื้อพระวงศ์เป็นผู้ปกครอง มีหน้าที่ สะสมเสบียงอาหาร                และป้องกันข้าศึกศัตรู เมืองหน้าด่านทั้ง 4 ได้แก่
                      - ทิศเหนือ คือ ศรีสัชนาลัย
                      - ทิศใต้ คือ สระหลวง (พิจิตร)
                      - ทิศตะวันออก คือ สองแคว (พิษณุโลก)
                       - ทิศตะวันตก คือ ชากังราว (กำแพงเพชร)
            3. เมืองพระยามหานคร หรือเมืองชั้นนอก เป็นหัวเมืองชั้นนอก มีเจ้าเมืองหรือขุนนางชั้นผู้ใหญ่ปกครอง
            4. เมืองประเทศราช เมืองที่อยู่นอกราชอาณาจักรโดยยอมสวามิภักดิ์ต่อสุโขทัย โดยการส่งเครื่องราชบรรณาการให้ และมีเจ้าเมืองเดิมปกครอง