การดัดฟัน

              การดัดฟัน หรือเรียกให้ถูกต้องคือ จัดฟัน หมายถึงจัดฟันที่เหยเก ผิดรูป ผิดแถว ยื่นหรือเกยกันให้เป็นระเบียบ ซึ่งนอกจากจะมีผลในเรื่องความสวยงามแล้ว ยังมีผลในเรื่องการป้องกันฟันผุและโรคเหงือกด้วย เพราะฟันที่ไม่เป็นระเบียบย่อมเป็นอุปสรรคต่อการทำความสะอาด ฟันและเหงือก เป็นอุปสรรคต่อการดูแลสุขภาพฟันและเหงือก

            การจัดฟันตั้งแต่เด็กหรืออายุน้อยย่อมง่ายและได้ผลดีกว่าทำตอนโต แต่ไม่ได้หมายความว่าโตแล้วจะทำไม่ได้ แต่อาจจะใช้เวลานานกว่า และได้ผลไม่ร้อยเปอร์เซ็นต์เหมือนทำเสียแต่อายุยังน้อยเท่านั้น

                 หมอฟันที่จะทำทางการจัดฟันจะต้องไปเรียนและฝึกฝนเพิ่มเติม เพราะเป็นสาขาเฉพาะทางอย่างหนึ่ง จำนวนหมอฟันที่ทำงานทางนี้เมื่อเทียบกับจำนวนคนไข้ที่รอดัดฟันยังไม่สมดุลกัน จึงอาจจะต้องรอคิวบ้าง และการจัดฟันต้องอาศัยความอดทนเพราะจะต้องใส่เครื่องมือที่มีทั้งแบบถอดเข้าออกได้ กับแบบที่ติดไว้ชั่วคราวกับฟัน เพราะฉะนั้นย่อมต้องไม่สวยวันนี้เพื่อความสวยที่มากกว่าในวันหน้า

                  ขั้นตอนในการจัดฟันคือไปให้หมอฟันตรวจ พิมพ์ปากวางแผนการจัดฟัน ใส่อุปกรณ์การจัดฟันซึ่งมีชนิดถอดเข้าออกได้และชนิดยึดติดกับฟัน ติดตามผลและปรับเครื่องมือโดยการพิมพ์ปากเป็นระยะๆ

                   หมอฟันที่ทำทางจัดฟันที่เก่งๆ มีตามโรงพยาบาลใหญ่ๆในกรุงเทพฯ และคณะทันตแพทย์ของทุกมหาวิทยาลัย

                 ถ้าดัดฟันประเภทที่ฟันหน้าห่าง ก่อนอื่นต้องเตรียมพื้นฐานในการดัดฟัน คือต้อง x-ray (800) ฟันว่ามีฟันคุดหรือเปล่า แล้วก็ต้อนถอน (ขึ้นอยุ่กับว่าหมอจะถอนกี่ซีก) หล่อฟันของเรา (ไม่แน่ใจเรียกว่าอะไร)เพื่อจะดู จากนั้นก็อุดร่องฟันทุกซึกเพื่อง่ายในการแปรงฟันทำความสะอาดฟันหลังจากใส่เครื่องมือ จากนั้นก็เริ่มใส่ยางแยกฟัน จากนั้นก็เริ่มติดเครื่องมือ

เครื่องมือจัดฟันมีกี่แบบ

                      เครื่องมือจัดฟันแบ่งโดยกลุ่มใหญ่ ๆ มี ๒ แบบ

๑. เครื่องมือแบบถอดได้ เครื่องมือชนิดนี้เราสามารถถอดออกมาทำความสะอาดได้ในระหว่างการจัดฟัน แต่ข้อด้อยของเครื่องมือชนิดนี้คือสามารถแก้ไขความผิดปกติของฟันได้จำกัด ประสิทธิภาพจึงมีน้อยกว่าเครื่องมือแบบติดแน่น

๒. เครื่องมือแบบติดแน่น

เครื่องมือชนิดนี้จะยึดแน่นบนตัวฟันโดยไม่สามารถุอดเครื่องมือออกมาทำความสะอาดได้ ข้อดีของเครื่องมือชนิดนี้คือ ประสิทธิภาพในการเคลื่อนฟันและแก้ไขความผิดปกติค่อนข้างจะดีกว่าแบบถอดได้ ซึ่งมีแบบที่ทำด้วยสแตนเลส และกระเบื้องหรือพลาสติกที่มีสีเหมือนฟัน

จัดฟันนานไหม

     โดยเฉลี่ยแล้วประมาณ ๒ ปี แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ความยากง่าย ความร่วมมือในการรักษาของแต่ละบุคคล

ข้อควรปฏิบัติขณะจัดฟัน

การรักษาสุขภาพอนามัยช่องปาก

        การนัดหมาย การขาดหรือผิดนัดจะเป็นการยืดเวลาการรักษาออกไปและอาจทำให้เกิดผลเสียหรืออันตรายต่อฟันและเนื้อเยื่อล้อมรอบได้
        อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง ได้แก่ อาหารแข็ง อาหารก้อนโต อาหารเหนียว อาหารหวาน
        การร่วมมือของผู้ป่วย โดยเฉพาะในระยะคงสภาพ 
    

• • ทำไม ฟันบางคนเรียงตัวสวย บางคนฟันเก เพราะการเรียงตัวของฟันแต่ละคน ไม่เหมือนกัน ก็เหมือนกับ สีผิว ตา ผม ที่มีกรรมพันธุ์เป็นตัวกำหนด ซึ่งมีผลต่อขนาด รูปร่าง และความสัมพันธ์ ระหว่างขากรรไกร ปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่การเรียงตัวของฟัน ได้แก่ ขนาดของฟัน ใหญ่หรือเล็ก จำนวนฟันที่มี อาจมีฟันขาดหายไป หรืออาจมีฟันเกิน นิสัยบางอย่างที่มีผลต่อฟัน เช่น การดูดนิ้ว การถอนฟันน้ำนม ก่อนเวลาที่สมควร

    ทำไมต้องจัดฟัน การจัดฟัน นอกจากจัดเพื่อให้ดูสวยงามขึ้นแล้ว บางครั้งจำเป็นต้องจัดฟัน เพื่อปรับปรุงสภาพในช่องปาก ตลอดจน ทำให้การทำหน้าที่ของอวัยวะในช่องปาก เป็นไปอย่างถูกต้อง เช่น การเรียนฟันที่ไม่ดี อาจส่งผลให้เกิดการปวดข้อต่อขากรรไกร หรืออาจทำให้เหงือกบาดเจ็บ หรืออาจทำให้เสี่ยงต่อการเกิดฟันผุ และเหงือกอักเสบ บางครั้ง มีความจำเป็นต้องจัดฟัน เพื่อให้การรักาาชนิดอื่น ประสบผลสำเร็จมากขึ้น เช่น การใส่สะพานฟัน การครอบฟัน และการใส่ฟันชนิดถอดได้

    จำเป็นหรือไม่ ที่จะต้องจัดฟันที่ขึ้นผิดที่ หรือเรียงตัวไม่ถูกต้อง การจัดฟัน เพื่อความสวยงาม ให้หน้าตาดูดีขึ้นนั้น ขึ้นอยู่กับเจ้าของฟันเอง เพราะถ้าพิจารณาในแง่นี้ ก็ไม่มีความจำเป็น ที่จะต้องจัดฟันเลย แต่ถ้าได้รับคำแนะนำ จากหมอฟันให้จัดฟัน เพื่อสุขภาพในช่องปากที่ดีขึ้น หรือจัดฟันก่อนการรักษาอื่น ทำให้การรักษานั้น ประสบผลสำเร็จ เช่น  การครอบฟัน ในสถานการณ์เช่นนี้ ควรทำตามคำแนะนำนั้น

    ช่วงอายุใด ที่ดีที่สุด ที่จะจัดฟัน ช่วงอายุที่ดีที่สุด ที่จะจัดฟันคือ ก่อนที่ฟันถาวรจะขึ้นครบ หรือเพิ่มขึ้นครบ 28 ซี่ ใหม่ๆ เพราะช่วงนี้สัมพันธ์กับการเจริญเติบโตของเด็ก การตอบสนองต่อการรักษา ด้านจัดฟันสูงสุด ในช่วงอายุนี้ ซึ่งปกติคือ ช่วงระหว่าง 10-14 ปี บางครั้ง อาจต้องเริ่มต้นรักษา ตั้งแต่ 7-8 ขวบ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เด็กที่ต้องการการรักษา ที่มีผลต่อการทำหน้าที่ของฟัน หากมีข้อสงสัย ควรพบหมอฟันเพื่อขอคำแนะนำ

    การจัดฟันปกติ ใช้เวลานานเท่าไร ระยะเวลาที่ใช้ ขึ้นอยู่กับ สภาพที่ต้องการแก้ไข    ชนิดของเครื่องมือ เครื่องมือถอดได้ จะใช้เวลามากกว่า เครื่องมือติดแน่นเล็กน้อย อายุของคนไข้ ถ้าอายุมาก จะต้องใช้เวลามากกว่า คนอายุน้อยเล็กน้อย เวลาที่ใช้ โดยเฉลี่ยแล้วประมาณ 2 ปี อย่างไรก็ตาม การจัดฟันให้ประสบผลสำเร็จนั้น ความร่วมมือของคนไข้มีความสำคัญ เพราะการให้หมอจัดฟันปรับเครื่องมือ ตามเวลาที่หมอนัด โดยสม่ำเสมอนั้น มีความจำเป็น

    ผู้ใหญ่ จัดฟันได้หรือไม่ ผู้ใหญ่ก็สามารถจัดฟันได้ ในสหรัฐอเมริกา พบว่า คนไข้จัดฟันครึ่งหนึ่งเป็นผู้ใหญ่ แต่โดยทั่วๆ ไปแล้ว การจัดฟันในวัยผู้ใหญ่ ใช้เวลาในการจัดฟัน มากกว่าวัยเด็กดล็กน้อย หมอจัดฟัน จะเป็นผู้พิจารณา โดย พิจารณาจากสภาพในช่องปาก ของคคนไข้ว่า มีฟัน และเนื้อเยื่อรอบๆ ฟันที่ดี เพียงพอหรือไม่ และจากความร่วมมือของคนไข้ ที่จะมีให้ในช่วงการรักษา

www.yenta4.com/webboard/viewtopic.php?cate_id=116&post_id=1229823&order_reply=0 -

dental.anamai.moph.go.th/.../dent39.html