ตอบคำถามสังคม ของ อ.มยุรี
1. เพราะเหตุใดพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงวางรากฐานปฏิรูปการปกครอง
- สาเหตุภายนอกประเทศ
การคุกคามของมหาอำนาจตะวันตก รัชกาลที่ 5 จึงทรงผ่อนปรนต่อการบีบบังคับของประเทศตะวันตกและเร่งปรับปรุงภายในประเทศให้เจริญก้าวหน้าขึ้น
การรับอิทธิพลแนวความคิดแบบตะวันตก โดยการเรียนรู้และศึกษาศิลปวิทยาการตลอดจนแนวความคิดแบบตะวันตกมากขึ้น
การเสด็จประพาสประเทศใกล้เคียง ทำให้เห็นความเจริญของประเทศเหล่านี้ จึงได้ทรงปรับปรุงและเปลี่ยนแปลงสังคมไทยให้เจริญทัดเทียมประเทศเพื่อนบ้าน
- สาเหตุภายในประเทศ
การมีไพร่และทาสทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำและความไม่เป็นธรรมในสังคม
รัชกาลที่ 5 ทรงเห็นว่าการเกณฑ์แรงงานของไพร่เป็นอุปสรรคต่อการขยายตัวของระบบเศรษฐกิจสมัยใหม่
การมีไพร่อยู่ในความดูแลเป็นจำนวนมาก อาจทำให้ขุนนางผู้ใหญ่ใช้เป็นฐานกำลังเพื่อแย่งชิงอำนาจทางการเมือง และล้มล้างพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ได้
การมีทาสทำให้ชาติตะวันตกดูถูกว่าเมืองไทยเป็นเมืองเถื่อนและอาจใช้เป็นข้ออ้างเข้ายึดครองประเทศได้
2. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวหัวทรงโปรดให้ยกเลิกการปกครองแบบจตุสดมภ์แล้ว ได้จัดการปกครองใหม่เป็นอย่างไร
1) ประกาศการจัดตั้ง กระทรวงแบบใหม่ 12 กระทรวง กลาโหม, นครบาล, วัง, เกษตรพานิชการ, พระคลัง, การต่างประเทศ, ยุทธนาธิจากนั้นวันที่ 1เม.ย 2535 ได้เปลี่ยนเป็น 10 กระทรวง มหาดไทย กลาโหม นครบาล วัง ต่างประเทศ พระคลังมหาสมบัติ โยธาธิ
2) มีการปกครองแบบส่วนภูมิภาค ได้รวมรวมหัวเมืองตามเขตชายแดนต่างๆ มารวมกันกันเป็น มณฑล
3) การปกครองแบบ เทศภิบาล มีผู้ใหญ่บ้าน มีการเลือกกำนันหมู่บ้าน หลายเมืองรวมเป็นมณฑล โดยมีข้าหลวงเทศาภิบาลเป็นผู้ดูแล
4) การปกครอง ส่วนท้องถิ่น ทรงริเริ่มจัดการ สุขาภิบาล เพื่อทดลองให้ประชาชนรู้จักการปกครองตนเองในระดับท้องถิ่น
3. ในสมัยร.5มีการปฏิรูปการปกครองในส่วนภูมิภาคอย่างไร
1) ทรงยกเลิกระบบหัวเมือง แล้วใช้ระบบมณฑลเทศาภิบาล โดยมี สมุหเทศาภิบาล ไปปกครอง
2) การปกครองแบบเทศาภิบาล หลักการปกครองแบบนี้คือ หมู่บ้าน - ตำบล - อำเภอ - เมือง - มณฑล โดยให้ประชาชนเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านและกำนัน
4. ข้อดีของการปฏิรูปการปกครองส่วนท้องถิ่นในสมัยร.5มีอะไรบ้าง
ให้ประชาชนมีส่วนร่วมและตั้งให้มีคณะกรรมการดูแลรับผิดชอบในการปกครองดูแลท้องถิ่นของตน
5. จงอธิบายสาเหตุการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองในปี พ.ศ. 2475
1) สภาพการเมืองการปกครอง
2) ปัญหาเศรษฐกิจ
3) ความไม่พอใจในความแตกต่างทางฐานะด้านสังคม
4) ความไม่พอใจระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์และการเรียกร้องระบอบประชาธิปไตย
6. ผลทางการเมืองและการปกครองที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงในปี พ.ศ. 2475 มีอะไรบ้าง
1) การสละราชสมบัติ
2) ความขัดแย้งในคณะราษฏร
3) การปลุกความคิดชาตินิยมและความพยายามสร้างชาติไทยให้ยิ่งใหญ่
4) การปลุกความคิดชาตินิยม
7. ในระบอบการเมืองการปกครองแบบประชาธิปไตยพระมหากษัตริย์มีความสำคัญอย่างไร
1) พระมหากษัตริย์ทรงเป็นที่มาแห่งเกียรติศักดิ์ เพราะทรงมีพระราชตระกูลสูง ย่อมทำให้เกิดความไว้วางใจและศรัทธาต่อพระองค์ สมคำกล่าวที่ว่า “พระราชาเป็นสง่าแห่งแว่นแคว้น”
2) เหตุที่ทรงรับตำแหน่ง เพราะสืบราชสันตติวงศ์ ไม่ใช่เพราะคะแนนเสียงจากผู้ใด จึงทำให้ทรงเป็นกลางทางการเมืองได้อย่างแท้จริง มีผลให้ทรงประสานผลประโยชน์ของชาติลุล่วงได้ด้วยดี
3) เพราะทรงเป็นประมุขของประเทศอย่างถาวร ทำให้ทรงมีโอกาสสะสมประสบการณ์ มีพระปรีชาสามารถ เข้าพระราชหฤทัยถึงปัญหาของการบริหารราชการ
4) ทรงเป็นศูนย์รวมแห่งความเป็นชาติและความสามัคคีของคนในชาติ ในขณะที่นักการเมืองอื่นไม่สามารถทำได้ เพราะเมื่อมีการเมืองเข้าเกี่ยวข้องก็อาจเกิดความขัดแย้งกันได้
ขอขอบคุณแหล่งที่มาของข้อมูล
- http://www.thaigoodview.com/library/studentshow/st2545/6-6/changesocial.htm
- http://www.kr.ac.th/ebook/sunthon/b1.htm
- http://www.chaoprayanews.com/2009/03/20/%e0%b8%aa%e0%b8%96%e0%b8%b2%e0%b8%9a%e0%b8%b1%e0%b8%99%e0%b8%9e%e0%b8%a3%e0%b8%b0%e0%b8%a1%e0%b8%ab%e0%b8%b2%e0%b8%81%e0%b8%a9%e0%b8%b1%e0%b8%95%e0%b8%a3%e0%b8%b4%e0%b8%a2%e0%b9%8c-%e0%b8%81%e0%b8%b1/
จัดทำโดย
นางสาว ณีรชา ปนัดดาภรณ์ ม 6/4 เลขที่ 26