ถาม-ตอบ การปกครองไทย
1. เพราะเหตุใดพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงวางรากฐานการปฏิรูปการปกครอง
ตอบ เพราะ ทรงเห็นว่าประเทศไทยยังไม่พร้อมที่จะเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นประชาธิปไตย เนื่องจากยังมีปัญหาต่างๆ อีกหลาย ด้าน เช่น ทาส การศึกษา ดังนั้น พระองค์จึงทรงวางรากฐานการปกครองให้มั่นคง เพื่อที่กษัตริย์องค์ต่อไปจะสามารถเปลี่ยนแปลงการ ปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยได้อย่างสมบูรณ์
2. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดให้ยกเลิกการปกครองแบบจตุสดมภ์แล้วได้จัดการปกครองใหม่เป็นอย่างไร
ตอบ จัดระเบียบบริหารราชการออกเป็นกระทรวง ตามแบบอารยประเทศ และให้มีเสนาบดีเป็นผู้ว่าการแต่ละกระทรวง กระทรวงที่ตั้ง ขึ้นมีทั้งหมด 12 กระทรวง
3. ในสมัยรัชกาลที่ 5 มีการปฏิรูปการปกครองในส่วนภูมิภาคอย่างไร
ตอบ ยกเลิกระบบหัวเมือง แล้วใช้ระบบมณฑลเทศาภิบาล ซึ่งมีระเบียบการปกครองคือ หมู่บ้าน ตำบล อำเภอ เมือง มณฑล
4. ข้อดีของการปฏิรูปการปกครองส่วนท้องถิ่นในรัชกาลที่ 5 มีอะไรบ้าง
ตอบ การจัดตั้ง สุขาภิบาล ทำให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมในการปกครองตนเอง
5. จงอธิบายสาเหตุการปฏิวัติการเปลี่ยนแปลงการปกครองในปีพ.ศ. 2475
ตอบ เกิดจากความล่าช้าในการบริหารราชการแผ่นดิน พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชประสงค์จะฝึกข้าราชการ ให้เรียนรู้วิธีการประชุม ปรึกษาแบบรัฐสภา แต่ไม่ค่อยมีผลเท่าไรนัก พระราชบัญญัติเทศบาล ก็ยังไม่ได้ประกาศออกใช้และร่าง รัฐธรรมนูญที่ร่างไว้เสร็จเรียบร้อยแล้ว ก็ยังไม่ได้พระราชทานแก่ประชาชน สาเหตุอีกประการคือ คณะราษฎรและกลุ่มหนังสือพิมพ์มองว่าพวกเจ้าหลงกับอำนาจ เนื่องจากเป็นผู้ยับยั้งพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ ที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญแก่ประชาชน และรวมไปถึงปัญหาเศรษฐกิจของประเทศ มีการดุลข้าราชการออก ทำให้หลายๆฝ่ายเสียประโยชน์ รวมไปถึงทหาร และยังมีกลุ่มบุคคล มองว่าดุลออกเฉพาะสามัญชน ส่วนข้าราชการที่เป็นเจ้าไม่ต้องถูกดุล แล้วยังบรรจุเข้าทำงานแทนสามัญชนอีก ความแตกต่างทางฐานะ ด้านสังคมจึงเป็นอีกสาเหตุหนึ่ง
6. ผลทางการเมืองการปกครองที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงการปกครองในปีพ.ศ. 2475 มีอะไรบ้าง
ตอบ ด้วยความที่ยังไม่เป็นประชาธิปไตยที่สมบูรณ์ จึงเกิดการรัฐประหาร การก่อกบฏ การเรียกร้องประชาธิปไตยจากคนชั้นกลางที่ มีการศึกษา นำไปสู่เหตุการณ์วันสำคัญต่างๆ เช่น 14 ตุลาคม 2516 , 6 ตุลาคม 2519 , พฤษภาทมิฬ
7. ในระบอบการเมืองการปกครองแบบประชาธิปไตย พระมหากษัตริย์มีความสำคัญอย่างไร
ตอบ ทรงเป็นประมุขของประเทศ และเป็นผู้ใช้อำนาจอธิปไตยผ่านทางรัฐสภา คณะรัฐมนตรี และศาล ตามบทบัญญัติแห่ง รัฐธรรมนูญ ซึ่งการใช้อำนาจอธิปไตยต้องใช้ในนามกษัตริย์ จึงต้องให้กษัตริย์ทรงลงพระปรมาภิไธยในการกระทำต่างๆ ที่เกี่ยวกับการใช้ อำนาจอธิปไตย
แหล่งอ้างอิง : หนังสือเรียนสังคมศึกษา ส 0210 ประวัติสังคมและวัฒนธรรมไทย
นางสาวเลิศสกุล พูนสิริไพบูลย์ ม.6/4 เลขที่ 20