ห้ามลบ ขอให้เจ้าของผลงานประกวด แก้ไขข้อมูลได้จนถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2551 เวลา 23.30 น.
หากเลยกำหนดเวลาดังกล่าวแล้ว ท่านเข้ามาแก้ไขข้อมูล ถือว่าโมฆะในการพิจารณาได้รับรางวัล
ซึ่งระบบของ Thaigoodview สามารถตรวจสอบได้ว่า ผลงานแต่ละชิ้น มีการแก้ไขเวลาใดบ้าง
ครูพูนศักดิ์ สักกทัตติยกุล

 สุภาษิตไทย

สุภาษิต คือ คำพูดที่พูดออกมา  ไม่ว่าจะเป็นทำนองสำนวนโวหาร หรือคำพังเพย แต่มีเนื้อความหรือความหมายที่ดี  เป็นคำตักเตือนสั่งสอน  และสะกิดใจให้ระลึกถึงอยู่เสมอ มีอยู่ 2 ประเภท คือ
1. คำสุภาษิตประเภทที่ พูด อ่าน หรือเข้าใจเนื้อความได้ทันที   โดยไม่ต้องแปลความหมาย  ตีความหมายเช่น ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว
2. คำสุภาษิตประเภทที่ พูด อ่าน หรือฟังแล้วยังไม่เข้าใจเนื้อความนั้นในทันที ต้องนึกตรึกตรอง ต้องแปลความ  ตีความหมายเสียก่อนจึงจะทราบเนื้อแท้ของคำเหล่านั้น  เช่น  ผีบ้านไม่ดีผีป่าก็พลอย

 ตัวอย่างคำสุภาษิตไทย

กินน้ำใต้ศอก : หมายไปในทางที่ว่าถึงจะได้อะไรสักอย่างก็ไม่เทียมหน้าหรือไม่เสมอหน้าเขา เช่นหญิงที่ได้สามี แต่ต้องตกไปอยู่ในตำแหน่งเมียน้อย   ก็เรียกว่า "กินน้ำใต้ศอกเขา" ที่มาของสำนวนนี้ คนในสมัยก่อนอธิบายว่า คนหนึ่งเอาสองมือกอบน้ำมากิน มากิน อีกคนหนึ่งรอหิวไม่ไหวเลยเอาปากเข้าไปรองน้ำที่ไหลลงมาข้อศอก ของคนกอบน้ำกินนั้นเพราะรอหิวไม่ทันใจ
กว่าถั่วจะสุก งาก็ไหม้ : สำนวนพังเพยนี้ มาจากการคั่วถั่วกับงาในกระทะเดียวกัน ถั่วเป็นของสุกช้างาสุกเร็วมัวรอไห้ถั่วสุก งาก็ไหม้เสียก่อน สำนวนนี้หมายถึงการทำอะไรสองอย่างพร้อมกันหรือทำอะไรสักอย่างที่ไม่รอบคอบ มัวคิดแต่จะได้ทางหนึ่งต้องเสียทางหนึ่งในความหมายอีกแง่ก็แปลว่าการทำอะไรมัวรีรออยู่ ไม่รีบลงมือทำเสียแต่แรกครั้นพอลงมือจะทำ ก็ไม่ทันการเสียแล้วเพราะคนอื่นเขาเอาไปทำเสียก่อน
ขี่ช้างจับตั๊กแตน  : หมายความว่า  ลงทุนเสียมากมายเพื่อทำงานเล็ก ๆ เท่านั้น  เป็นทำนองว่าผลประโยชน์ที่ได้ไม่คุ้มกับที่ลงทุน  หรือทำให้เป็นการใหญ่โตเลย  หรือแปลความหมายสั้น ๆ "ทำงานใหญ่เกินตัว"
เขียนด้วยมือลบด้วยเท้า  : สำนวนนี้  เวลาพูดมักจะใช้คำตรง ๆ ว่า "เขียนด้วยมือลบด้วยตีน" เป็นความเปรียบเปรยถึง  คนที่แต่แรกทำความดีจนเป็นที่เชื่อถือไว้แล้ว แต่ภายหลัง กลับทำความชั่วลบล้างความดีของตนเสียง่าย ๆ หรือเปรียบอีกทางหนึ่งถึงคนที่ออกคำสั่ง หรือให้สัญญาไว้แต่แรกอย่างหนึ่ง แล้วปุบปับกลับเปลี่ยนแปลงคำสั่งหรือสัญญานั้นเสีย ให้อยู่ในลักษณะตรงข้ามโดยไม่มีเหตุผล
คนเดียวหัวหาย สองคนเพื่อนตาย  : สำนวนนี้เป็นที่เข้าใจกันว่า เมื่อเวลาไปไหนคนเดียวไม่ปลอดภัยนัก อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ เรียกว่า "หัวหาย" ถ้าไปด้วยกันสองคน ก็อาจจะช่วยขจัดเหตุร้ายหรือเป็นเพื่อนอุ่นใจได้ดีกว่าไปคนเดียว.
คบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล  : สำนวนนี้ มีความหมายหรือคำบรรยายอยู่ในตัวแล้ว คือคบคนชั่ว คนชั่วก็ชักพาเราให้พลอยไปทำชั่วด้วย ถ้าคบคนดีมีความรู้ ก็ทำให้เราได้รับผลดีหรือได้รับความรู้ดีตามไปด้วย
ฆ่าควายอย่าเสียดายพริก : สำนวนนี้หมายถึง การที่จะทำงานใหญ่ ๆ เพื่อประโยชน์ที่จะได้รับจำนวนมาก ๆ แล้ว ก็อย่าเสียดายเงินทองหรือค่าใช้จ่ายที่จำเป็นต้องเสียที่เดียวนัก เปรียบเหมือนฆ่าควายทั้งตัวเพื่อจะปรุงอาหารมาก ๆ ก็อย่าเสียดายพริกที่จะต้องใช้แกงหรือผัด มิฉะนั้นอาหารจะเสียรสเพราะเนื้อควายกับพริกแกงไม่ได้สัดส่วนกัน.
ฆ่าช้างเอางา  : หมายความว่า ลงทุนลงแรงเพื่อทำลายของหรือสิ่งสำคัญใหญ่ ๆ โต ๆ เพียงเพื่อต้องการจะได้ของสำคัญชิ้นเล็ก ๆ เท่านั้น ไม่สมกับค่าของ ๆ ที่ถูกทำลายลงไป เช่นทำลายชีวิตคน เพื่อต้องการทรัพย์สิน หรือของมีค่าเล็กน้อยของคนผู้นั้นมาเป็นประโยชน์ของตน โดยไม่คิดว่าชีวิตของผู้นั้นมีค่ากว่าทรัพย์สินก้อนนั้น หรือเป็นการไม่สมควรเพราะผิดกฎหมายร้ายแรง เช่นนี้ก็เรียกว่า "ฆ่าช้างเอางา" ได้เช่นเดียวกัน
งมเข็มในมหาสมุทร  : สำนวนนี้เปรียบเทียบ มหาสมุทรซึ่งเป็นสถานที่กว้างใหญ่ลึกลับ เมื่อเข็มเย็บผ้าเพียงเล่มเดียวที่ตกลงไปยังก้นมหาสมุทร จึงย่อมค้นหาไม่ใช่ของง่ายนัก หรือไม่อาจจะค้นหาได้ เปรียบได้กับการที่เราจะค้นหาอะไรสักอย่างหนึ่งที่อยู่ในวงกว้าง ๆ ไม่มีขอบเขต ย่อมสุดวิสัยที่เราจะค้นหาได้ง่าย.
งูเห็นนมไก่ ไก่เห็นตีนงู  : คำพังเพยสำนวนนี้ จะพูดสลับกัน คือเอาประโยคหลังขึ้นก่อนก็ได้ว่า "ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่" เพราะความหมายสัมพันธ์กัน ซึ่งตามธรรมชาติแล้วเราจะไม่เคยได้เห็น "ตีนงู" หรือ "นมไก่" เลย เพราะงูไม่มีตีนและไก่ก็ไม่มีนม ความหมายของสำนวนจึงแปลว่า คนสองคนต่างคนต่างเห็นหรือรู้เรื่องเดิมหรือรู้ความในกันดี แต่คนอื่นอาจไม่เห็น หรือไม่รู้เรื่องของคนสองคนนี้เลย เช่น คนสองคนทำตนเป็นคนมั่งมีหรือมีความรู้สูงเพื่ออวดคนอื่น ๆ แต่ทั้งสองคนนี้ต่างรู้ไส้กันดีว่าแท้จริงแล้วต่างคนต่างไม่มีเงิน หรือไม่มีความรู้เลยเมื่อมาพบกันเข้าจึงเท่ากับว่า "ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่"
จุดไต้ตำตอ  : สำนวนนี้ หมายถึงการพูดกล่าวขวัญหรือทำอะไรสักอย่าง  โดยผู้พูดหรือผู้ทำไม่รู้จักคนผู้นั้นครั้นพอรู้ความจริง  ผู้พูดหรือผู้ทำกลายเป็นคน  "ห้าแต้ม"  ไปเลย  ถ้าเป็นการพูดกล่าวขวัญในทางร้ายหรือนินทาด่าคนผู้นั้นเข้า  ดีไม่ดีก็ต้องเคราะห์ร้ายเปรียบเหมือนจุดไต้ไปตำเข้ากับตอถึงไฟดับ  สำนวนนี้เข้าใจว่า  มาจากการจุดไต้ให้ไฟสว่างของคนสมัยโบราณ  ซึ่งใช้เป็นไฟฉายส่องทาง  แล้วเอาไต้ไฟไปชนเข้ากับต่อถึงดับ
โจรปล้น ๑๐  ครั้งไม่เท่าไฟไหม้ครั้งเดียว  : สำนวนนี้มีความหมายอธิบายอยู่ในตัวแล้ว ถึงแม้คนเราจะถูกโจรขึ้นปล้นบ้านสัก ๑๐  ครั้งหรือมากกว่านั้น  ก็ยังไม่ทำให้ข้าวของ  หรือทรัพย์สินบางอย่างภายในบ้านเราถึงขนาดหมดเกลี้ยงตัวเลยทีเดียวนัก  แต่ไฟไหม้ครั้งเดียว  เผาผลาญทั้งทรัพย์สิน  และที่อยู่เราวอดวายเป็นจุลไปหมด  โบราณจึงว่า  "โจรหรือขโมยขึ้นบ้านสัก ๑๐ ครั้งไม่เท่าไฟไหม้ครั้งเดียว"
ช้า ๆ ได้พร่าเล่มงาม  : สำนวนพังเพยนี้  หมายถึง การทำอะไรสักอย่างหนึ่ง  ถ้ามุ่งจะให้ได้ประโยชน์สมบูรณ์ก็ต้องทำด้วยความรอบคอบ  หรือไม่รีบร้อนจนเกินไปนัก  หรือไม่หมายความว่าจะทำให้งาน  "ล่าช้า" จนเกินไป  แต่มีความหมายว่า  ให้ค่อย ๆ คิด ค่อย ๆ ทำ  สำนวนนี้ คนในสมัยปัจจุบันยังข้องใจอยู่ว่าจะขัดกับสำนวนพังเพยที่ว่า  "น้ำขึ้นให้รีบตัก" ซึ่งแปลว่าให้รีบฉกฉวยโอกาส  ตรงกันข้ามกับสำนวนนี้ที่ว่า  "ได้พร้าเล่มงาม"  แต่แท้จริงแล้ว  เป็นคำพังเพยที่เตือนให้เราเลือกปฏิบัติให้เหมาะสมต่างหาก  จะช้าหรือรีบร้อนจึงต้องแล้วแต่โอกาส
ชักใบให้เรือเสีย  : หมายถึง การพูดหรือทำอะไรให้เป็นที่ขวาง ๆ หรือทำให้เรื่องในวงสนทนาต้องเขวออกนอหเรื่องไป  โดยไม่คิดว่าเรื่องที่เขากำลังพูดหรือทำอยู่นั้นจะมีความสำคัญขนาดไหน
ดูช้างให้ดูหาง  ดูนางให้ดูแม่  : สำนวนทำนองนี้  มีอยู่ด้วยกันหลายประโยค  และมีความหมายไปในทำนองเดียวกัน  เช่น  "ดูวัวให้ดูหาง  ดูนางให้ดูแม่" "ดูข้างให้ดูหน้าหนาว  ดูสาวให้ดูหน้าร้อน" ดังที่ได้ยินได้ฟังมาบ้างแล้ว  แต่สำนวนที่ว่า  "ดูช้างให้ดูหาง" นี้  มุ่งให้ดูหางช้าง  ที่บอกลักษณะว่าเป็นช้างดีหรือช้างเผือก  เพราะที่ปลายหางของมันยังเหลือให้เห็นสีขาวอยู่ตามเรื่องที่เล่าว่า  เวลาช้างพังตกลูกเป็นช้างเผือกสีประหลาด  พวกช้างพลายและช้างพังจะช่วยกัน  "ย้อม" กลายลูกมันเสีย  ด้วยการใช้ใบไม้หรือขี้โคนดำ ๆ  พ่นทับ  เพื่อมิให้คนรู้ว่าเป็นช้างเผือกแล้วมาจับไป  หรืออย่างไรไม่แน่ชัด  แต่การย้อมลูกของมันด้วยสีเผือกให้เป็นสีนิลนั้น  ก็ยังเหลือร่องรอยอยู่อย่างหนึ่ง  คือที่ปลายหางเป็นสีขาว  เหตุนี้เขาจึงให้สังเกตลักษณะของช้างเผือกที่ตรงหางไว้เป็นหลักสำคัญ
เดินตามหลังราชสีห์  ดีกว่าเดินตามก้นสุนัข  : ไม่ทราบที่มาของสำนวนนี้แน่ชัดนัก  แต่เข้าใจว่า  เป็นสำนวนที่เพิ่งเกิดขึ้นในยุคปัจจุบันนี้  หรือไม่มีนานมานี้นัก  จำได้ว่าอดีตนักศิลปินผู้หนึ่งซึ่งล่วงลับไปแล้ว  คือคุณเสน่ห์  โกมรชุนนำมาใช้เป็นมติของเขาครั้งหนึ่ง  สมันที่ร่วมวงกับพรรคการเมืองพรรคหนึ่ง  ซึ่งเรืองอำนาจในสมัยนั้น  โดยถือคติยอมเป็นสมัคพรรคพวกของผู้มีอำนาจราชศักดิ์ดีกว่ายอมร่วมวงกับผู้ที่ปราศจากอำนาจราชศักดิ์หรือทรัพย์สิน
ตกกระไดพลอยโจน  : สำนวนนี้ทางหนึ่งหมายถึง ว่ากันว่าการทำอะไรที่บังเอิญเกิดผิดพลาดขึ้น  โดยไม่มีทางหลีกเลี่ยง  หรือทำไปได้ครึ่งแล้ว  ก็จำต้องทำมันต่อไปให้เสร็จสิ้นเสียเลยเรียกว่า  "พลอยโจน" อีกทางหนึ่ง  คงจะหมายถึงการพลอยผสมโรงหรือพลอยตามไปด้วยกับเขา  ทำนองเดียวกับที่ว่า  เห็นคนอื่นตกกระได  ตนเองก็เลยพลอยโจนตามโดยไม่มีทางหลีกเลี่ยง  แต่อีกทางหนึ่ง  อาจหมายความได้ว่าการกระทำอะไรบังเอิญผิดพลาด  คือ  "ตกกระได"  ก็เลยใช้วิธีกระโจนลงไปเสีย  เพื่อไปตั้งหลักเอาใหม่ดีกว่าปล่อยให้ตกกลิ้งลงไป
ตำน้ำพริกละลายแม่น้ำ  : สำนวนนี้  โบราณมักใช้พูดกันมาก  หมายถึงการกระทำอะไรสักอย่างที่ไม่เหมาะสมหรือได้สมดุลกัน  หรือใช้จ่ายทรัพย์ลงทุนไปในทางที่ไม่เกิดประโยชน์อะไรเลย  เช่นลงทุนเล็กน้อยเพื่อทำงานใหญ่ซึ่งต้องใช้เงินมาก ๆ ย่อมไม่อาจสำเร็จได้ง่าย  ต้องสูญทุนไปเปล่า ๆ เปรียบเหมือนตำน้ำพริกเพียงครกเดียว  เอาไปละลายในแม่น้ำกว้างใหญ่  เมื่อละลายไปก็จะสูญหายไปหมดสิ้นไปทำให้แม่น้ำเกิดอะไรผิดปกติขึ้น  เสียน้ำพริกไปเปล่า ๆ
ถ่มน้ำลายรดฟ้า  : สำนวนนี้ใช้เป็นความหมายถึง  คนที่คิดร้ายหรือดูหมิ่นบุคคลที่สูงกว่า  คำว่า  "ถ่มน้ำลาย" เป็นที่เข้าใจกันทั่วไปเกือบทุกชาติแล้วว่า  คือการแสดงกิริยาดูถูกดูหมิ่น  และมักใช้เป็นกิริยาแสดงออกให้อีกฝ่ายเห็นได้ชัด  เรียก  "ถ่ม" หรือ  "ถุ่ย" แตกต่างกับลักษณะของการ  "บ้วนน้ำลาย" เมื่อพูดว่า  "ถ่มน้ำลายลดฟ้า" ก็หมายถึง  ดูเหมือนบุคคลที่สูงกว่า  การถ่มน้ำลายขึ้นไปที่สูงคือฟ้าน้ำลายนั้นก็ย่อมจะตกลงมาถูกหน้าตาของตนเองความหมายจึงอยู่ที่ว่า  การดูหมิ่น  หรือคิดร้ายต่อบุคคลที่สูงกว่าหรือที่เคารพทั่วไป  มักจะกลับเป็นผลร้ายหรืออภัยแก่ตนเองได้
ถ่านไฟเก่า  : สำนวนนี้  มีความหมายโดยเฉพาะสำหรับชายหญิงที่เคยเป็นคู่รักหรือเคยมีสัมพันธ์กันมาก่อนแล้วเลิกร้างกันไป  หรือห่างไประยะหนึ่ง  เมื่อกลับมาพบกันใหม่  ก็ทำท่าจะตกลงปลงใจ  คืนดีกันได้ง่าย  เปรียบเหมือนถ่านไฟที่เคยติดแล้วมอดอยู่หรือถ่านดับไปแล้ว  แต่พอได้เชื้อไฟใหม่ก็คุติดไฟลุกขึ้นมาได้เร็วกว่าถ่านที่ยังไม่เคยได้เชื้อไฟหลายเท่า
ทำคุณบูชาโทษ  โปรดสัตว์ได้บาป  : สำนวนนี้  หมายความว่า  การทำคุณหรือการช่วยเหลือผู้อื่นด้วยเจตนาดี  แต่กลับกลายเป็นได้รับโทษตอบแทนหรือเข้าทำนองที่ว่า  ยุ่งไม่เข้าเรื่องอะไรทำนองนั้นสำนวนนี้นิยมใช้ประโยคแรกประโยคเดียวพูดก็เป็นที่เข้าใจกัน
เทศน์ตามเนื้อผ้า  : แปลว่า  จะพูดหรือสั่งสอนใครก็พูดเรื่อยไปตามตำราหรือแบบแผน  ไม่มีการดัดแปลงให้เข้ากับคนฟังหรือให้เหมาะสมกับกาลเทศะจึงย่อมจะมีผู้ฟังบางคนไม่เข้าใจก็ได้
น้ำขึ้นให้รีบตัก  : เป็นสำนวนสุภาษิตที่หมายถึงว่า  เมื่อมีโอกาสหรือได้จังหวะ  ในการทำมาหากินหรือช่องทางที่จะทำให้ได้ผลประโยชน์แก่ตนแล้ว  ก็ควรจะรีบคว้าหรือรีบฉวยโอกาสอันดีนี้เสีย  อย่าปล่อยโอกาสหรือจังหวะเวลาให้ผ่านพ้นไปอย่างน่าเสียดาย  สำนวนนี้เอาไปเปรียบกับอีกสำนวนที่ว่า  "ช้า ๆ ได้พร้าเล่มงาม" แล้ว  หากคุณไม่เข้าใจความหมายก็อาจจะทำให้พะวักพะวงใจอยู่บ้าง  เพราะไม่รู้ว่าจะเชื่อสำนวนไหนดี  อย่างไรก็ควรดูคำแปลความหมายของอีกสำนวนนั้นเสียก่อน
น้ำนิ่งไหลลึก  : เป็นสำนวนที่หมายถึง  คนที่ดูภายนอกสงบเสงี่ยมหรือเป็นคนหงิม ๆ ไม่ค่อยพูดจา  แต่มักจะเป็นคนมีความคิดฉลาด  หรือทำอะไรได้แคล่วคล่องว่องไว  เปรียบเหมือนน้ำที่ดูตอนผิวหนังที่สงบนิ่ง  แต่ลึกลงไปข้างใต้นั้นกลับไหลแรง
เบี้ยล่าง  เบี้ยบน  : สำนวนนี้เปรียบเทียบเอาว่า  "เบี้ยบน" คือฝ่ายที่กำชัยชนะ  หรือมีอำนาจอยู่เหนือกว่าอีกฝ่ายหนึ่ง  ซึ่งเปรียบเหมือน  "เบี้ยล่าง" เรียกว่า  เบี้ยบนเป็นต่อกว่าเบี้ยล่าง  หรือเบี้ยล่างเป็นรองเบี้ยบน  สำนวนนี้มาจากการเล่นหรือการพนันทั่วไป
บัวไม่ให้ช้ำ  น้ำไม่ให้ขุ่น  : หมายความว่า  จะทำอะไรก็ค่อย ๆ พูดจากัน  อย่าให้มีเรื่องมีราวเดือดร้อนเกิดขึ้นกีบอีกฝ่ายหนึ่ง
ปลาหมอตายเพราะปาก  : หมาถึงคนที่ชอบพูดพล่อย ๆ รู้เท่าไม่ถึงการณ์หรือพูดแสดงความอวดดี  จนตัวเองต้องรับเคราะห์ก็เพราะปากของตนเอง  สำนวนนี้มาจากปลาหมอที่อยู่ในลำน้ำ  มักชอบผุดขึ้นฮุบเหยื่อหรือน้ำบ่อย ๆ จนเป็นที่สังเกตของนักจับปลาได้ว่า  ปลาหมออยู่ตรงไหน  ก็เอาเบ็ดล่อลงไปรงนั้นไม่ค่อยพลาด  จึงเรียกว่า  ปลาหมอตายเพราะปาก
ปลูกเรือนตามใจผู้อยู่  ผูกอู่ตามใจผู้นอน  : สำนวนนี้มีความหมายอย่างเดียวกันทั้งสองประโยค  เป็นสุภาษิตพังเพยที่สอนว่า  การทำอะไรก็ตามแต่จะต้องตามใจผู้ที่จะได้รับโดยตรง  เช่น  พ่อแม่ที่คิดจะหาสามีให้บุตรสาวของตนเอง  ก็ควรจะเลือกผู้ชายที่บุตรสาวของตนเอง  ก็ควรจะเลือกผู้ชายที่บุตรสาวของตนมีใจสมัคอยู่ด้วย  จึงจะชอบ
ผงเข้าตาตนเอง  : โดยหลักธรรมดาที่ว่า  ผงเข้าตาผู้อื่นเขาวานให้เราเขี่ยผงออก  เราย่อมจะทำได้  แต่ถึงคราวที่ผงเข้าตาเราเองเข้าบ้าง  เราย่อมไม่มีปัญญาเขี่ยออกได้แน่  ก็ต้องวานคนอื่นเขาเขี่ยบ้างเปรียบได้ว่า  ปัญหาของคนอื่นเราแก้ให้เขาได้แต่ถึงคราวเราเกิดมีปัญหาลับคับอกขึ้นมาบ้าง  เราเองกลับแก้ไม่ตก
แผ่นดินไม่ไร้เท่าใบพุทรา  : หมายความว่า  แผ่นดินนี้ไม่ใช่จะมีแต่ผู้หญิงหรือผู้ชายคนเดียวเท่านั้นเป็นเชิงสอนมิให้คนเราคิดลุ่มหลงรักใคร่จนเกินไปนัก
ฝากเนื้อไว้กับเสือ  : แปลว่า  ไว้เนื้อเชื่อใจโดยฝากสิ่งใดไว้กับผู้ที่ชอบสิ่งนั้น  สิ่งนั้นก็ย่อมจะสูญได้เช่นฝากสาวงามไว้กับผู้ชายเจ้าชู้  เจ้าชู้ผู้นั้นหรือจะอดได้
ฝนตกอย่าเชื่อดาว  มีเมียสาวอย่าไว้ใจแม่ยาย  : เป็นสำนวนสุภาษิตที่สอนให้ว่า  อย่าไว้ใจอะไรที่เดียวจนเกินไปนัก  เปรียบกับที่ว่า  เห็นดาวอยู่เต็มท้องฟ้า  ไม่มีท่าว่าฝนจะตกลงมาเลย  แต่ฝนก็อาจจะตกลงมาได้  ส่วนที่ว่า  "มีเมียสาวอย่าไว้ใจแม่ยาย" นั้นคงเข้าทำนองที่ว่า  แม่ยายที่มีลูกสาวสวยนั้นก็อย่าเพิ่งไปไว้ใจว่า  แม่ยายจะไม่คิดพรากลูกสาว  หรือเมียสาวของเราไปให้กลับผู้ชายที่มีฐานะดีกว่า  เพราะอาจมีแม่ยายบางคนที่เห็นแก่เงินก็ได้
พิมเสนแลกกับเกลือ  : หมายความว่า  ยอมลดตัวเองไปทำในสิ่งที่ต่ำกว่า  หรือไม่คู่ควรกัน  ความหมายของ  "พิมเสน" ย่อมมีราคากว่า  "เกลือ" การทำตนเองให้มีราคาตัวของตนตกต่ำลงไปก็เท่ากับว่า  เอาพิมเสนไปแลกกับเกลือ
แพ้เป็นพระ  ชนะเป็นมาร  : สำนวนนี้  มาจากธรรมเทศนาที่สอนให้คนเรารู้จักอดกลั้นใจ  หรือระงับยับยั้งความโกรธในการที่คิดจะสู้กับฝ่ายศัตรู  มิให้เป็นเรื่องราวลุกลามใหญ่โตเกิดขึ้น  โดยที่ฝ่ายรู้จักคิดอดกลั้นไม่ต่อกรด้วย  ถึงจะเป็นผู้แพ้ก็ได้ชื่อว่า  เป็นผู้ประเสริฐกว่าผู้ที่คิดจะทำร้ายเขาเพื่อเอาชนะ
ฟังหูไว้หู  : หมายถึง  การรับฟังคำพูดหรือเรื่องราวต่าง ๆ ไว้  แต่เพียงรับฟังเท่านั้น  อย่าเพิ่งเชื่อไปเสียหมดแปลตามสำนวนก็ว่า  ฟังด้วยหูข้างเดียว  อีกหูปิดไว้อย่าฟัง  หรืออย่าเปิดทั้งสองหูฟังหมด
ฟังไม่ได้ศัพท์  จับเอามากระเดียด  : ได้ยินหรือได้ฟังมาไม่ถนัดชัดเจน  ก็นำเอามาพูดบอกผิด ๆ ถูก ๆ หรือมาใช้ผิด ๆ พลาด ๆ
มือไม่พายเอาเท้าราน้ำ  : เป็นสำนวนที่หมายถึง  คนที่ไม่ช่วยเขาทำงานแล้ว  ยังไปทำตัวให้เป็นที่กีดขวางเกะกะแก่งานของเขาอีกด้วย  เพราะเมื่อเอาเท้าหรือตีนไปราน้ำเวลานั่งเรือที่เขาพายอยู่ด้วยนั้น  ก็ย่อมจะทำให้เท้าไปต้านน้ำไว้  ทำให้เรือแล่นช้าลงอีก
ไม่รู้จักเสือ  เอาเรือเข้ามาจอด  ไม่รู้จักมอดเอาไม้เข้ามาแหย่  : ทั้งสองสำนวนนี้  แปลว่า  การทำอะไรที่แสดงความเซ่อเขลาของตนโดยไม่พิจารณาเสียก่อนมักมุ่งหมายไปในทำนองที่ว่า ไปต่อสู้หรือแข่งขันกับคนที่เขาชำนาญกว่าหรือเก่งกว่า  โดยไม่รู้ว่าเป็นใคร  เช่นหลงไปเล่นการพนันกับนักพนันที่เก่งและชำนาญเข้าโดยไม่รู้จัก  เปรียบได้กับเอาเรือเข้าไปจอดในป่าที่มีเสือดุ ๆ หรือเอาไม้เข้าไปแหย่ให้มอดกัดกินเล่นสบาย
ย้อมแมวขาย  : หมายความว่า  เอาของไม่ดีมาตบแต่งเสียใหม่  แล้วเอามาหลอกลวงว่าของดี  มูลของสำนวนคงมาจากการนิยมเลี้ยงแมวของคนไทยในสมัยก่อนที่มักตกแต่งแมวเลี้ยงของตนเอง  ด้วยสีของขมิ้นบ้าง  ปูนบ้าง  ทำให้เป็นสีต่าง ๆ ก็ได้
ยื่นแก้วให้วานร  : หมายถึง  เอาของมีค่าหรือของดีไปให้กับคนที่ไม่รู้จักค่าของของนั้น  ทำให้เปล่าประโยชน์ความหมายอย่างเดียวกับ  "ไก่กับพลอย"
รักวัวให้ผูกรักลูกให้ตี  : ถ้ารักวัวก็ให้ผูกล่ามขังไว้  มิฉะนั้นวัวจะถูกลักพาหรือหนีหายไปส่วนรักลูกให้เฆี่ยน  ก็หมายถึงให้อบรมสั่งสอนลูกและทำโทษลูกเมื่อผิด
รักยาวให้บั่น  รักสั้นให้ต่อ  : สำนวนนี้  เป็นสำนวนปริศนาที่ตีความยาก  แต่ก็พอมีเค้าให้เข้าใจได้ว่า  การทำอะไรก็ตามแต่  ควรทำให้พอดี  อย่าให้มากเกินไป  ถ้าเห็นว่าจะเกินไปทำให้เป็นที่กระทบกระเทือนต่อผู้อื่น  ก็ระงับยับยั้งไปเสียหรือจะทำอะไรที่เรียกว่าง่าย ๆ สั้น ๆ เกินไปก็อย่าด่วนทำควรค่อยคิดค่อยทำต่อไปให้เหมาะสม
เล่นกับหมาหมาเลียปาก  เล่นกับสากสากต่อยหัว  : สำนวนต่อเนื่องกันทั้งสองประโยคนี้  มีความหมายว่าการลดตัวเองลงไปเล่นหัวคลุกคลีกับคนที่ต่ำกว่าหรือเด็กที่มีอายุน้อยกว่ามาก  คนผู้นั้นหรือเด็กนั้นก็อาจจะเลียตีเสมอลามปามเข้าให้  สำนวนที่ว่า  "เล่นกับหมาหมาเลียปาก " นั้นมีประสบการณ์ให้เห็นอยู่บ่อย ๆ เพราะธรรมชาติของหมาเป็นเช่นนั้น
เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง  : หมายถึง  ผู้ที่ทำหน้าที่อะไรก็ตามแต่แล้วพลอยได้มีส่วนผลประโยชน์จากหน้าที่  ที่ตนทำอยู่นั้น  โดยไม่บริสุทธิ์นัก  หรือไปในทำนองที่ไม่ชอบธรรม  สำนวนนี้มาจากสมัยโบราณ  ซึ่งคงจะเป็นที่พบเห็นกันว่า  คนเลี้ยงช้างของหลวงในสมัยนั้น  คงมีผลประโยชน์พลอยได้จากค่าเลี้ยงดูช้างอยู่บ้างก็ได้  แต่คงไม่มากนัก
วัวสันหลังขาด  : สำนวนนี้  ยังมีต่อสร้อยด้วยว่า  "วัวสันหลังขาด  เห็นกาบินผาดก็ตกใจ" มีความหมายถึงคนที่มีอะไรพิรุธหรือมีการกระทำไปแล้ว  ในทำนองไม่สู่ดี  มักมีอาการคอยหวาดระแวงอยู่เสมอ  กลัวว่าจะมีคนรู้เห็นหรือมารื้อฟื้นกล่าวโทษขึ้น  สำนวนนี้บางทีก็พูดว่า  "วัวสันหลังหวะ" ซึ่งแปลตามสำนวนก็ว่า  วัวสันหลังเป็นแผลหวะ  หรือมีบาดแผลที่หลัง  กาจะบินมาจิกแผลตนเอง
วัวหายล้อมคอก  : หมายความว่า  เมื่อเกิดเรื่องเกิดราวถึงขั้นเสียหายขึ้นเสียก่อน  แล้วจึงค่อยมาคิดแก้ภายหลัง   หรือไม่คิดหาทางป้องกันไว้แต่แรก  ได้คิดก็ต่อเมื่อเกิดการเสียหายขึ้นแล้ว
สอนจระเข้ว่ายน้ำ  : หมายถึงการชี้ทางหรือสอนให้คนที่เป็นอยู่แล้วให้เก่งหรือชำนาญขึ้นไปอีก  แต่มักมุ่งหมายโดยเฉพาะถึงการสอน  หรือแนะนำคนชั่วประพฤติไม่ดีส่วนมาก
สิบคนเข้าไม่เท่าคนหนึ่งออก  : สำนวนนี้  หมายถึงคนในครอบครัวเรากับคนภายนอกบ้าน  คือคนที่อยู่กับเราภายในบ้านนั้นย่อมมีความสัมพันธ์และคุ้นเคยรู้อกรู้ใจกันมากับเราเป็นอย่างดี  หรือเปรียบได้กับคนที่ทำงาน  อยู่ในบังคับบัญชาของเรามานาน ๆ ย่อมจะมีความชำนาญในหน้าที่ต่าง ๆ เป็นอย่างดีเมื่อมีคนต้องออกไปแล้ว  คนจะหาคนมาอยู่ใหม่  แทนกี่สิบคนก็คงสู้คนเก่าที่ออกไปไม่ได้
หมากัดอย่ากัดหมา  : หมายความว่า  คนชั่ว  คนชั้นต่ำ  หรือพวกอันธพาลคิดร้ายหรือประทุษร้ายเราอย่างใดอย่าทำตอบ  แต่ควรหลีกเลี่ยงไปเสีย
หมาเห่าใบตองแห้ง  : หมายถึง  คนที่ชอบเอะอะโวยวายเป็นที่อวดตัวว่า  ตนเก่งกล้า  แต่แท้จริงแล้วกลับเป็นคนขี้ขลาด  ไม่กล้าเผชิญกับศัตรู  เปรียบได้กับใบตองแห้งที่ติดกับต้นกล้วย เวลาลมพัดมามีเสียงดังแกรกกรากหมาได้ยินเข้าหน่อยก็มักจะเห่าส่งเดช
อยู่บ้านท่านอย่านิ่งดูดาย  ปั้นวัวปั้นควายให้ลูกท่านเล่น  : สำนวนนี้มีความหมายอธิบายอยู่แล้ว  คือเมื่ออาศัยอยู่บ้านใคร  ก็อย่าอยู่เปล่า  ควรช่วยทำงานทำการให้เป็นประโยชน์ต่อเขาบ้าง  เพียงแค่เอาดินมาปั้นเป็นตุ๊กตาให้เด็ก ๆ ลูกหลานในบ้านท่านเล่นก็ยังดี  แต่ประโยคนี้  เป็นการเปรียบเทียบให้เห็นว่า  เพียงแต่ช่วยดูแลเด็กเล็กในบ้านให้แก่ท่านผู้นั้นก็ถือว่าเป็นประโยชน์ดีกว่าอยู่เปล่าๆ
เอาจมูกคนอื่นมาหายใจ  : สำนวนนี้  บางทีก็ว่า  "ยืมจมูกคนอื่นเขามาหายใจ" มีความหมายไปในทำนองที่ว่า  อาศัยความคิดหรือแรงของคนอื่นมาทำงานให้ตน  โดยไม่คิดว่าจะได้รับผลเต็มเม็ดเต็มหน่วยเท่ากับที่ตนเองทำหรือไม่  และมักจะไม่ได้ผลดังที่ตนต้องการทีเดียวนัก