การคายน้ำของพืช

      การคายน้ำ ( transpiration ) เป็นการแพร่ของน้ำออกไปทางปากใบ ซึ่งจะเกิดมากในตอนกลางวันที่อุณหภูมิ อากาศมีความชื้นน้อย การคายน้ำจะส่งผลให้เกิดแรงดึงน้ำจากส่วนล่างของลำต้นขึ้นไปสู่ส่วนที่อยู่สูงกว่า ช่วยลดอุณหภูมิที่ใบ พืชถ้าคายน้ำมากเกินไปจะทำให้ใบเหี่ยว ทำให้พืชเจริญช้าลง 

  ลักษณะการลำเลียงน้ำของต้นพืช

• ปากใบเปิดเวลากลางวัน
• น้ำระเหยออกไปทางปากใบ
• น้ำในเซลล์ใบน้อยลง
• ความเข้มข้นของสารละลายในเซลล์ใบมาก
• น้ำแพร่เข้าสู่เซลล์ของใบ
• น้ำแพร่เข้าสู่รากและถูกส่งต่อผ่านลำต้นไปยังใบตลอดเวลา

   ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการคายน้ำของพืช

1. ชนิดของพืช พืชที่มีปากใบมากก็จะคายน้ำน้ำมาก แต่ถ้าพืชบางชนิดมีปากใบน้อย ก็จะมีการคายน้ำน้อย
2. อุณหภูมิของอากาศ ถ้าอุณหภูมิสูงพืชจะมีการคายน้ำได้ดีกว่าช่วงเวลาที่มีอุณหภูมิต่ำ
3. ความชื้นของอากาศ ในช่วงที่อากาศมีความชื้นมากพืชจะมีการคายน้ำได้น้อย
4. แสงสว่าง ถ้ามีมากเกินไปปากใบพืชจะเปิด ทำให้มีการคายน้ำมาก
5. ลม เนื่องจากลมจะพัดไอน้ำบริเวณผิวใบไป ทำให้เพิ่มความแตกต่างของพลังงาน ที่ทำงานได้ของไอน้ำ

      อัตราการคายน้ำจึงสูงขึ้นเพื่อปรับให้เกิดความสมดุลมากขึ้นระหว่างภายในใบและผิวใบ แต่อย่างไรก็ตาม ถ้าลมแรงมากอัตราการคายน้ำจะลดลงเพราะปากใบพืชจะปิด เนื่องจากปัจจัยทางกลของพืชกระตุ้นให้ปากใบปิด 

     ประโยชน์ของการคายน้ำ 

   1. ช่วยให้เกิดการลำเลียงน้ำและธาตุอาหาร 
   2. ช่วยลดอุณหภูมิภายในลำต้น 
   3. ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นภายในผิวใบ 

                                                    www.youtube.com/watch?v=AE5BbLoxzCw