นิทานพื้นบ้าน
เรื่องนางสิบสอง
เศรษฐีผัวเมียชื่อ นนท์และพราหมณี ไม่มีลูกไว้สืบสกุล จึงบนบานศาลกล่าว ขอลูกจากเทวดา เทวดาก็ใจปล้ำซะด้วยซิ ให้ลูกแก่ นางพราหมณี ถึง 12 คน คนสุดท้องชื่อ นางเภา เป็นหญิงล้วน พอหลายปีผ่านปี จากความรวยก็กลายเป็นความจน ครอบครัวเศรษฐีก็ไม่มีอันจะกิน จึงเอาลูกสาวทั้ง 12 คน ไปปล่อยป่า พอดีมียักษ์ใจดีชื่อ สราธตรา เอาไปเลี้ยง พอนางทั้ง 12 โตขึ้น รู้ว่านางสราธตราเป็นยักษ์ ก็หนีออกจากเมืองยักษ์ไป และโชคดีที่เจอเนื้อคู่ทั้ง12 ได้ผัวคนเดียวกัน คือท้าวรถสิทธิ์ แห่งเมืองขีดขิน นางยักษ์รู้เข้าก็ตามไปแปลงกายเป็นสาวสวย ขอเป็นเมียคนที่ 13 ด้วยคน นางเป่ามนต์ให้ท้าวรถสิทธิ์หลงใหลจนโงหัวไม่ขึ้น นางยักษ์ก็จับนางสิบสอง ไปขังไว้ในถ้ำหลังวัง แล้วควักตาออกมา โชคดีของนางเภาที่ความมืดพรางตาทำให้เหลือตาเดียว นางยักษ์ก็ส่งไปให้เมรีที่เมืองยักษ์ของตน นางทั้ง 12 มี ลูกก็ตายหมด ยกเว้นนางเภา ที่ลูกไม่ตาย หลายปีต่อมา ลูกของนางเภาก็เติบโตขึ้น มีชื่อว่ารถเสน นางยักษ์รู้ก็ทำทีเป็นป่วยจะให้รถเสนไปเอายาที่เมืองของตนให้ ท้าวรถสิทธิ์ก็เห็นด้วย รถเสนจึงไปเมืองนางยักษ์โดยถือสาสน์ที่นางยักษ์เขียนให้เมรี ว่าให้กินรถเสนทันทีที่ไปถึง แต่ฤๅษีไปแปลงเป็น ให้แต่งงานทันทีที่ไปถึง พอถึงเมืองยักษ์นางเมรีก็ได้แต่งงานทันที รถเสนได้มอมเหล้านางเมรีจนเมามายไร้สติ จึงแอบไปถ้ำหลังเมืองยักษ์ พบดวงตาของแม่และป้าๆจึงห่อมา และของวิเศษอีกมากมาย จึงขี่ม้าเหาะออกจากเมืองยักษ์ทันที นางเมรีตื่นขึ้นมาไม่เห็นผัวจึงออกตามหา จนไปขาดใจตายที่ทะเลน้ำกรดที่ รถเสนเนรมิตไว้ ก่อนตายนางอธิษฐานว่า "ชาตินี้น้องตามพี่มา พี่ไม่เหลียวแลน้อง หากชาติหน้ามีจริง ขอให้พี่ตามหาน้องบ้าง" รถเสนนำดวงตาไปใส่คืนให้แม่และป้าๆดังเดิม แล้วใช้ของวิเศษฆ่านางยักษ์สารธตราตาย มนต์ที่เป่าให้ท้าวรถสิทธิ์ลุ่มหลงก็หายไป แล้วนางสิบสองก็บอกให้รถเสนไปดูใจเมรี แต่สายไปเสียแล้ว นางเมรีตายแล้ว รถเสนจึงขาดใจตายตาม เหล่านางสิบสองก็ตรอมใจตายปีละคนสองคน