สุภาษิต
ห้ามลบ ขอให้เจ้าของผลงานประกวด แก้ไขข้อมูลได้จนถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2551 เวลา 23.30 น.
หากเลยกำหนดเวลาดังกล่าวแล้ว ท่านเข้ามาแก้ไขข้อมูล ถือว่าโมฆะในการพิจารณาได้รับรางวัล
ซึ่งระบบของ Thaigoodview สามารถตรวจสอบได้ว่า ผลงานแต่ละชิ้น มีการแก้ไขเวลาใดบ้าง
ครูพูนศักดิ์ สักกทัตติยกุล
สุภาษิตไทย
ความหมาย
ได้แก่คำพูดที่พูดออกมา ไม่ว่าจะเป็นทำนองสำนวนโวหาร หรือคำพังเพย แต่มีเนื้อความหรือความหมายที่ดี เป็นคำตักเตือนสั่งสอน และสะกิดใจให้ระลึกถึงอยู่เสมอ มีอยู่ 2 ประเภท คือ
1. คำสุภาษิตประเภทที่ พูด อ่าน หรือเข้าใจเนื้อความได้ทันที โดยไม่ต้องแปลความหมาย ตีความหมายเช่น ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว
2. คำสุภาษิตประเภทที่ พูด อ่าน หรือฟังแล้วยังไม่เข้าใจเนื้อความนั้นในทันที ต้องนึกตรึกตรอง ต้องแปลความ ตีความหมายเสียก่อนจึงจะทราบเนื้อแท้ของคำเหล่านั้น เช่น ผีบ้านไม่ดีผีป่าก็พลอย
สำนวน
ความหมาย ได้แก่คำที่พูดหรือกล่าวออกมาทำนองเป็นโวหาร เป็นคำพังเพยเปรียบเทียบ จึงฟังแล้วมักจะ ไม่ได้ความหมายของตัวมันเอง ต้องนำไปประกอบกับบุคคล กับเรื่อง หรือเหตุการณ์จึงจะได้ความหมายเป็น คติ เตือนใจเช่นเดียวกับคำที่เป็นสุภาษิต
คำพังเพย
หมายถึง ถ้อยคำที่เรียบเรียงขึ้นมาเป็นความหมายกลาง ๆ คือ ไม่เน้นการสั่งสอน แต่ก็แฝงคติเตือนใจหรือ ข้อคิดสะกิดใจให้นำไปปฏิบัติได้ และ เนื้อหาของใจความนั้นก็ไม่จำเป็นว่าจะต้องเป็นความดี หรือ ความจริงแท้ แน่นอน
คำคม
หมายถึง ถ้อยคำที่คิดขึ้นมาในปัจจุบันทันด่วน เป็นถ้อยคำที่หลักแหลม ซึ่งสามารถเข้ากับเหตุการณ์นั้น ได้อย่างเหมาะเจาะ ทั้งยังชวนให้คิด ถ้าพูดติดปากกันต่อไปก็จะกลายเป็นสำนวนไปได้
หมวด ก |
|
กงกำกงเกวียน |
เวรสนองเวร กรรมสนองกรรม |
กระต่ายหมายจันทร์ |
หวังในสิ่งที่เกินตัว |
กลมเป็นลูกมะนาว |
หลบหลีกไปได้คล่องแคล่วจนจับไม่ติด ( มักใช้ในทางไม่ดี ) |
กำขี้ดีกว่ากำตด |
ได้บ้างดีกว่าไม่ได้อะไรเลย |
กำแพงมีหู ประตูมีตา |
การที่จะพูดหรือทำอะไรให้ระมัดระวัง แม้จะเป็นความลับเพียงไรก็อาจมีคนล่วงรู้ได้ |
กิ่งทองใบหยก |
เหมาะสมกัน ใช้แก่หญิงกับชายที่จะแต่งงานกัน |
กิ้งก่าได้ทอง |
ชอบโอ้อวดในสิ่งที่ตนมีเพื่อให้ผู้อื่นรู้ เพื่อให้ผู้อื่นสนใจตน |
กินบนเรือนขี้บนหลังคา |
เนรคุณ เป็นผู้ไม่รู้คุณของผู้อื่น |
แกว่งตีนหาเสี้ยน |
รนหาเรื่องเดือดร้อน |
ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่ |
ต่างฝ่ายต่างรู้ความลับซึ่งกันและกัน |
|
|
หมวด ข |
|
ขมิ้นกับปูน |
ชอบวิวาทกันอยู่เสมอเมื่ออยู่ใกล้กัน , ไม่ถูกกัน |
ข้าวใหม่ปลามัน |
อะไรที่เป็นของใหม่ก็ถือดี , นิยมเรียกช่วงที่สามีภรรยาเพิ่งแต่งงานกันใหม่ ๆ ว่า "ข้าวใหม่ปลามัน" |
เข้าหูซ้ายทะลุหูขวา |
บอกหรือสอนแล้วไม่ได้ผล |
เข็นครกขึ้นภูเขา |
ทำงานที่ยากเกินความสามารถของตนเอง |
|
|
หมวด ค |
|
คมในฝัก |
ลักษณะของผู้ฉลาด แต่นิ่งเงียบ ไม่แสดงความฉลาดนั้นออกมาโดยไม่จำเป็น มีความรู้ความสามารถ แต่เมื่อยังไม่ถึงเวลาก็ไม่แสดงออกมาให้ปรากฎ |
ความวัวไม่ทันหายความควายเข้ามาแทรก |
ความวุ่นวายเดือดร้อนอีกอย่างหนึ่งเกิดขึ้นมีไม่รู้จบสิ้นหรือผ่านพ้นไป ความวุ่นวาย เดือดร้อนอีกอย่างหนึ่งเกิดขึ้นมาอีก |
คางคกขึ้นวอ |
คนมีฐานะต่ำต้อย พอได้ดิบได้ดีก็มักแสดงกิริยา อวดดีจนลืมตัว |
|
|
หมวด ง |
|
งมเข็มในมหาสมุทร |
ค้นสิ่งที่ยากจะค้นหาได้ ทำกิจที่สำเร็จได้ยากยิ่ง |
งามแต่รูปจูบไม่หอม |
มีรูปร่างงาม แต่มีความประพฤติและกิริยามารยาทไม่ดี |
|
|
หมวด จ |
|
จับปลาสองมือ |
โลภมาก มักลาภหาย อยากได้หลายอย่างแต่ในที่สุดไม่ได้สักอย่างเดียว |
จับเสือมือเปล่า |
แสวงหาผลประโยชน์โดยตัวเองไม่ต้องลงทุน |
|
|
หมวด ช |
|
ชักใบให้เรือเสีย |
พูดหรือทำขวางๆ ให้การสนทนาหรือการทำงานขวออกนอกเรื่องไป |
ช้างตายทั้งตัวเอาใบบัวมาปิด |
ความชั่ว หรือความผิดร้ายแรงที่คนทั่วไปรู้จักกันทั่วแล้ว จะปิดยังไงก็ปิดไม่มิด |
ชิงสุกก่อนห่าม |
ด่วนทำสิ่งที่ยังไม่สมควรแก่วัยหรือไม่ถึงเวลา |
หมวด ซ |
|
ซื้อควายหน้านา ซื้อผ้าหน้าตรุษ |
ซื้อของไม่คำนึงถึงกาเวลา ของที่ถูกก็ต้อง ซื้อแพง, ทำอะไรไม่เหมาะกับกาลเวลา |
|
|
หมวด ด |
|
ดาบสองคม |
มีทั้งคุณและโทษ , อาจดีอาจเสียก็ได้ |
ได้ทีขี่แพะไล่ |
ซ้ำเติมเมื่อผู้อื่นเพลี่ยงพล้ำลง |
|
|
หมวด ต |
|
ตักน้ำรดหัวตอ |
แนะนำพร่ำสอนเท่าไหรก็ไม่ได้ผล |
ตัดหางปล่อยวัด |
ตัดขาดไม่เกี่ยวข้อง ไม่เอาเป็นธุระอีกต่อไป |
ตำข้าวสารกรอกหม้อ |
หาเพียงแต่พอกินไปมื้อหนึ่ง ๆ , ทำให้พอเสร็จไปชั่วครั้งหนึ่งๆ |
ตีวัวกระทบคราด |
โกรธคนหนึ่งแต่ทำอะไรเขาไม่ได้ไพล่ไปรังควาน |
|
|
หมวด ถ |
|
เถียงคำไม่ตกฟาก |
พูดคำเถียงคำไม่หยุดปาก , เถียงโดยไม่ฟังเหตุผล |
|
|
หมวด ท |
|
ทำนาบนหลังคน |
ทำกินโดยเอารัดเอาเปรียบผู้ที่ออกแรงทำงานนั้นๆ |
|
|
หมวด น |
|
น้ำขึ้นให้รีบตัก |
มีโอกาสก็ควรรีบทำ |
น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า |
พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน |
หมวด ป |
|
ปลาใหญ่กินปลาเล็ก |
ประเทศหรือคนที่มีอำนาจ หรือ ผู้ใหญ่ ที่กดขี่ข่มเหงผู้อ่อนแอหรือผู้น้อย |
ปากปราศรัยใจเชือดคอ |
พูดดีแต่ใจคิดร้าย |
ปิดทองหลังพระ |
ทำความดีแต่ไม่ได้รับการยกย่อง เพราะ ไม่มีใครเห็นคุณค่า |
|
|
หมวด ผ |
|
ผักชีโรยหน้า |
การทำความดีเพียงผิวเผิน |
ผ้าขี้ริ้วห่อทอง |
คนมั่งมีแต่งตัวซอมซ่อ |
|
|
หมวด ฝ |
|
ฝนตกขี้หมูไหล |
พลอยเหลวไหลไปด้วยกัน มักใช้เข้าคู่กับ คนจัญไรมาพบกัน |
ฝนทั่งให้เป็นเข็ม |
เพียรพยายาม สุดความสามารถจนกว่าจะสำเร็จผล |
|
|
หมวด พ |
|
พูดไปสองไพเบี้ย นิ่งเสียตำลึงทอง |
พูดไปไม่มีประโยชน์ นิ่งเสียดีกว่า |
แพะรับบาป |
คนที่รับเคราะห์กรรมแทนผู้อื่นที่ทำกรรมนั้น |
|
|
หมวด ฟ |
|
ฟังหูซ้ายทะลุหูขวา |
ฟังแล้วไม่รู้เรื่อง ฟังแล้วจำไม่ได้ |
|
|
หมวด ม |
|
มือไม่พายเอาเท้าราน้ำ |
ไม่ช่วยแล้วยังขัดขวางการทำงานของผู้อื่น |
ไม้อ่อนดัดง่าย ไม้แก่ดัดยาก |
อบรมสั่งสอนให้เด็กประพฤติดีได้ง่ายกว่า อบรมสั่งสอนผู้ใหญ่ |
หมวด ย |
|
||||
ยุให้รำตำให้รั่ว |
ยุให้แตกกัน ยุให้ผิดใจกัน |
||||
|
|
||||
หมวด ร |
|
||||
รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง |
ทำไม่ดีหรือทำผิดแล้วไม่รับผิด กลับโทษผู้อื่น |
||||
รู้หลบเป็นปีกรู้หลีกเป็นหาง |
รู้จักเอาตัวรอดหรือปรับตัวให้เข้ากับ เหตุการณ์ได้รวดเร็ว |
||||
เรือร่มในหนองทองจะไปไหน |
คนในเครือญาติแต่งงานกัน ทำให้ทรัพย์สมบัติ ไม่ตกไปอยู่กับผู้อื่น |
||||
|
|
||||
หมวด ล |
|
||||
ละเลงขนมเบื้องด้วยปาก |
ดีแต่พูด ทำจริง ๆ ไม่ได้ |
||||
ลิ้นกระทบฟัน |
ญาติพี่น้อง หรือผัวเมียทะเลาะกัน |
||||
|
|
||||
หมวด ว |
|
||||
วัวลืมตีน |
คนที่ได้ดีแล้วลืมตัว |
||||
|
|
||||
วัวหายล้อมคอก |
ของหายแล้วจึงคิดป้องกัน เกิดเรื่องแล้วจึงแก้ไข |
||||
|
|
||||
หมวด ส |
|
||||
สอนหนังสือสังฆราช |
สอนผู้มีความรู้ความสามารถอยู่แล้ว |
||||
สีซอให้ควายฟัง |
สอนคนโง่ไม่รู้เรื่อง แนะนำคนโง่ไม่มีประโยชน์ |
||||
เส้นผมบังภูเขา |
เรื่องเล็กบังเรื่องใหญ่ , เรื่องง่ายคิดไม่ออกเห็นว่าเป็นเรื่องยาก |
||||
เสน่ห์ปลายจวัก |
เสน่ห์ที่เกิดจากฝีมือปรุงอาหารให้โอชารส |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|