ชัยชนะและอิสรภาพ คือความหมายแห่ง พุทธชยันตี โดยรากศัพท์ คำว่า พุทธชยันตี มาจากคำ ๒ คำ คือ พุทธ แปลว่า องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า กับคำว่า ชยันตี มาจากคำว่า ชย แปลว่า ชัยชนะ ซึ่งเมื่อนำคำทั้ง ๒ คำ มารวมกัน ก็ได้รูปคำใหม่ว่า พุทธชยันตี อันหมายถึง ชัยชนะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่มีต่อหมู่มารและกิเลสทั้งปวงอย่างสิ้นเชิง เพราะพระองค์ทรงตรัสรู้ในวันวิสาขบูชา เมื่อ ๒๖๐๐ ปี ล่วงมาแล้ว ทำให้พระนามว่า สัมมาสัมพุทธ ปรากฏขึ้นในโลก เป็นจุดเริ่มต้นแห่งคำสอนของพระพุทธศาสนา อันเกิดจากปัญญาตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ทำให้พุทธศาสนิกชนได้มีพระธรรมเป็นหลักแห่งการดำเนินชีวิต

มหาเถรสมาคม และรัฐบาล มีมติให้สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ดำเนินการจัดงานฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า โดยให้เรียกชื่อว่า “งานฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า” ซึ่งในปีพุทธศักราช ๒๕๕๕ ถือเป็นปีมหามงคลที่มีวาระแห่งการเฉลิมฉลองเวียนมาบรรจบกันถึง ๔ วาระ กล่าวคือ เป็นปีเฉลิมฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า แล้วยังเป็นปีมหามงคลของปวงชนชาวไทยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจริญพระชนมพรรษา ๘๕ พรรษา พร้อมด้วย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงเจริญพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา และสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงเจริญพระชนมพรรษา ๖๐ พรรษา อีกด้วย รัฐบาลจึงถือโอกาสอันเป็นมงคลนี้ จัดกิจกรรมเฉลิมฉลอง เพื่อให้พุทธศาสนิกชนร่วมน้อมรำลึกถึงองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า อีกทั้งถวายเป็นพระราชกุศล แด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ซึ่งกำหนดให้มีกิจกรรมต่าง ๆ ดังนี้

- การจัดงานฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง และพุทธมณฑล อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม และมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย อำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และวัดทุกวัดทั่วประเทศ

- พิธีสร้างพระพุทธรูป ๙ องค์ ฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าและถวายเป็นพระราชกุศล แด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงเจริญพระชนมพรรษา ๘๕ พรรษา, สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงเจริญ พระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา และสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงเจริญ พระชนมายุ ๖๐ พรรษา ณ พุทธมณฑล

- ร่วมสร้างบุญมหากุศล บูรณปฏิสังขรณ์วัดไทยพุทธคยา ถวายเป็นพุทธบูชา สาธารณรัฐอินเดีย เนื่องในโอกาสฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า

- พิธีเจริญพระพุทธมนต์ เจริญจิตตภาวนา เนื่องในโอกาสฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า และถวายเป็นพระราชกุศล แด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงเจริญพระชนมพรรษา ๘๕ พรรษา, สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงเจริญ พระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา และสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงเจริญ พระชนมายุ ๖๐ พรรษา ณ ลานองค์พระประธานพุทธมณฑล ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม

-พิธีวางศิลาฤกษ์สำนักงานศูนย์กลางพระพุทธศาสนาโลก เนื่องในโอกาสฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ณ ลานองค์พระประธานพุทธมณฑล ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม

- พุทธศาสนิกชน พร้อมใจกันประดับธงตราสัญลักษณ์พุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ณ อาคารบ้านเรือน สถานที่ราชการ สถานศึกษา และศาสนสถานทั่วประเทศ สามารถดาวน์โหลดธงตราสัญลักษณ์ได้ที่ www.onab.go.th , www.buddhajayanti.net หรือ www.พุทธชยันตี.net และ www.buddhajayanti2600.com

- การสวดมนต์ภาวนา รักษาศีล ปฏิบัติธรรม และถวายเป็นพระราชกุศล เนื่องในโอกาสฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า โดยพร้อมเพรียงกันทั่วประเทศ

- การแสดงศิลปวัฒนธรรมไทย และศิลปวัฒนธรรมจากสาธารณรัฐประชาชนจีน (วัดเส้าหลิน) เนื่องในโอกาสฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ณ พุทธมณฑล ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม

- การอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ ให้พุทธศาสนิกชนได้สักการบูชา ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง และวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร

และในโอกาสอันเป็นมหามงคลนี้ ขอเชิญชวนพุทธศาสนิกชนทั้งหลาย ได้ร่วมกันฉลองพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ด้วยการน้อมรำลึกถึงพระคุณอันยิ่งใหญ่ไพศาลของพระพุทธเจ้า และน้อมนำหลักธรรมที่พระพุทธองค์ตรัสรู้และตรัสสั่งสอน มาเป็นหลักปฏิบัติในการดำเนินชีวิตร่วมกันสร้างกุศล คุณงามความดี ด้วยการละเว้นความชั่วทุกชนิด ทำความดีทุกประการ และทำจิตใจให้ผ่องแผ้วบริสุทธิ์ ถวายเป็นพุทธบูชา และถวายเป็นพระราชกุศลแด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ตลอดจนพระบรมวงศ์ที่ทรงอุปถัมภ์ทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา โดยการหมั่นเข้าวัดทำบุญ ถือศีล ปฏิบัติธรรม ปฏิบัติตนตามมาตรฐานชีวิตชาวพุทธ ร่วมกันประดับธงสัญลักษณ์พุทธชยันตีฯ ร่วมกิจกรรมบำเพ็ญกุศลทุกวันธรรมสวนะ หรือวันพระ อันจะทำให้ได้รับประโยชน์สุขจากการเป็นผู้นับถือพระพุทธศาสนา และช่วยกันจรรโลงรักษาพระพุทธศาสนาให้ธำรงคงอยู่คู่ประเทศไทยตราบนานเท่านาน และขอเชิญชวนพุทธศาสนิกชนนุ่งขาวห่มขาว เข้าวัดปฏิบัติธรรม ระหว่างวันที่ ๒๙ พฤษภาคม ถึงวันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๕๕ นายนพรัตน์ เบญจวัฒนานันท์ ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ กล่าว.

แหล่งข้อมูล http://www.onab.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=5851:2012-05-24-14-01-19&catid=145:buddhajayanti&Itemid=398