กษัตริย์ที่ครองราชย์ต่อจากระเจ้าแคมบิซิสคือพระเจ้าเดอไรอัสหรือดาริอุสที่ 1 ก่อนขึ้นครองราชย์พระเจ้าดาริอุสรับราชการเป็นขุนนาง พระเจ้าดาริอุส
ทรงได้รับการยกย่องว่าทรงเป็นนักรบและนักปกครองชั้นเยี่ยม พระราชกรณียกิจที่สำคัญ คือ

1.     ทรงวางระเบียบการปกครองจักรวรรดิเปอร์เซีย พระเจ้าดาริอุสได้ทรงประกาศพระองค์เป็นพระราชาอียิปต์และบาบิโลน จึงทรงปกครองดินแดน
ทั้งสองด้วยพระองค์เองโดยตรง ศูนย์การปกครองสมัยนี้อยู่ที่เมืองซูซาร์ อดีตเป็นเมืองของพวกเอลาไมท์ จักรวรรดิเปอร์เซียสมัยพระเจ้าดาริอุสมี
อาณาเขตกว้างขวาง ประกอบด้วยชนต่างเชื้อชาติ ศาสนาและขนบธรรมเนียมประเพณี

2.     ทรงเป็นกษัตริย์พระองค์แรกที่สร้างเงินตราขึ้นใช้แลกเปลี่ยนในดินแดนประเทศตะวันออก (บาบิโลเนีย อียิปต์และเปอร์เซีย) เงินตราที่พระอค์โปรด
ให้สร้างขึ้นใช้ทำด้วยทอง ตามหัวเมืองต่างๆ ทรงอนุญาตให้สร้างเงินตราขึ้นใช้เองได้ โดยทรงกำหนดอัตราแลกเปลี่ยนมาตรฐานไว้เป็น 13 ต่อ 1
คือ ทองคำมีค่าเป็นสิบสามเท่าของเงินที่มีน้ำหนักเท่ากัน

3.     โปรดให้ข้าราชบริพารผู้ชำนาญการเดินเรือในทะเลเมดิเตอร์เรเนียนผู้หนึ่งชื่อ “ไซแลกซ์” ทำการสำรวจแม่น้ำสินธุและดินแดนชายฝั่งทวีปเอเชีย
ไซแลกซ์จึงเป็นนักเดินเรือชาวตะวันตกคนแรกที่เดินเรือเลียบฝั่งทะเลตอนใต้ของทวีปเอเชีย

4.      โปรดให้ขุดคลองลัดตรงคาบสมุทรสุเอช ให้สามารถเดินเรือจากทะเลแดงเข้าสู่แม่น้ำไนล์ไปออกทะเลเมดิเตอร์เรเนียนได้

5.     โปรดให้สร้างถนนเชื่อมโยงกับหัวเมืองต่างๆทั่วพระราชอาณาจักรเพื่อประโยชน์ในการคมนาคมขนส่งสื่อสาร ถนนทุกสายมีศูนย์กลางที่นครซูซา
ซึ่งเป็นนครหลวงขณะ นั้น ถนนสำคัญที่สุดในสมัยนั้นได้แก่ถนนชื่อ “พระราชา”

6.     ทรงสร้างกองทัพเรือขนาดใหญ่ ใช้ชาวฟินิเซียนเป็นผู้ดำเนินการ เพื่อคุมอำนาจทางทะเล