เนื้อเรื่อง

เริ่มต้นที่กรุงรัตนา ที่มีท้าวสุทัศน์และพระนางประทุมเกสร มีพระโอรสสององค์ คือ พระอภัยมณี และศรีสุวรรณ
พระบิดารับสั่งให้โอรสทั้งสองไปเรียนศิลปวิทยา ในที่สุดพระอภัยมณีได้เรียนวิชาปี่ ขณะที่ศรีสุวรรณได้เรียนวิชากระบี่กระบอง เมื่อสำเร็จวิชา
ก็ได้เสด็จกลับคืนพระนคร ทว่าพระบิดาทรงกริ้ว ด้วยพระโอรสไปเรียนวิชาชั้นต่ำ ไม่คู่ควรแก่กษัตริย์
จึงไล่ทั้งสองออกจากพระนคร แล้วการผจญภัยของพระอภัยมณีและศรีสุวรรณก็เริ่มต้นตั้งแต่ต้น
ทั้งสองได้พบปะกับผู้คนมากมาย ต่างได้พบคู่และอยู่ร่วมกันฉันท์ผัวเมีย และพบเหตุเพทภัยนานาอย่างน่าตื่นเต้น และสนุกสนาน
โดยเฉพาะเมื่อมีตัวละครเด่นขึ้นมาประกอบอีกหลายตัว เช่น สินสมุทร และสุดสาคร โอรสของพระอภัยมณี รวมถึงนางยักษ์ผีเสื้อสมุทร
โดยมีฉากสำคัญๆ หลายบทหลายตอนอยู่ด้วยกัน