กิจกรรมการเรียนการสอน

กิจกรรมการเรียนรู้

ชั่วโมงที่ 1

ขั้นนำ

1. ครูให้นักเรียนนั่งสมาธิก่อนทำการเรียน ประมาณ 5 นาที เสร็จแล้วให้สวดมนต์แผ่เมตตาเพื่อเตรียมความพร้อม

2. ครูแจ้งผลการเรียนรู้ที่คาดหวังในหน่วยการเรียนรู้นี้ นักเรียนบันทึกลงในสมุด

3. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนจำนวน 10 ข้อ ใช้เวลาประมาณ 10 นาที

4. ครูสอบถามความเข้าใจนักเรียน เกี่ยวกับเนื้อหาที่ได้อ่านเตรียมมาล่วงหน้า

ขั้นสอน

1. ครูนำแผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิตที่เป็นภาษาบาลีให้นักเรียนทดลองอ่าน จำนวน 3 – 5 ป้าย แล้วถามถึงความแตกต่างระหว่าง จุดวงกลมที่อยู่ด้านบน และอยู่ด้านล่างของพยัญชนะว่า แตกต่างกันอย่างไร ?

2. นักเรียนและครูร่วมสนทนา วิเคราะห์ อภิปราย และให้เหตุผล เกี่ยวกับคำถามดังกล่าว ว่ามีความแตกต่างกันหรือไม่อย่างไร ?

3. ครูนำแผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิต คำว่า “ ยํ เว เสวติ ตาทิโส ” ให้นักเรียนอ่าน แล้วครูอธิบายความหมายว่าหมายถึง “คบคนเช่นใดย่อมเป็นเช่นนั้น”

4. ครูเขียนข้อคำถามลงบนกระดานว่า “นักเรียนได้ข้อคิดใดจากพุทธศาสนสุภาษิตบทนี้” โดยให้เวลาตอบคำถามลงในสมุดบันทึก ประมาณ 5 นาที ระหว่างที่นักเรียนทำงาน ครูพูดสอดแทรกคุณธรรม เรื่อง มิตรแท้ มิตรเทียม และอธิบายเหตุผลว่านักเรียนควรเลือกคบหาสมาคมกับคน ที่ดีนำประโยชน์มาให้ ถ้าเพื่อนชักชวนไปในทางที่เสียหายก็ให้เลิกคบกับคนนั้นก่อนที่จะไม่สามารถปลีกตัวจากเขาได้

5. ครูดูแล และให้คำแนะนำหัวข้อปัญหาที่นักเรียนไม่เข้าใจในระหว่างการปฏิบัติงาน เพื่อความเข้าใจยิ่งขึ้น

6. ครูบรรยายเนื้อหาสาระในหน่วยการเรียนรู้นี้เพิ่มเติม โดยใช้แผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิตประกอบ นักเรียนบันทึกสรุปสาระสำคัญลงในสมุด

7. ครูสั่งงาน เรื่อง “แผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิต” โดยให้นักเรียนตัดพลาสติกลูกฟูก คนละ 1 แผ่น สีใดก็ได้ ขนาดกว้าง 5 นิ้ว ความยาวตามความยาวคำสุภาษิต แล้วแบ่งออกเป็น 2 บรรทัด เขียนคำสุภาษิตภาษาบาลีบรรทัดแรก และเขียนคำแปลในบรรทัดที่ 2 ให้เขียนด้วยตัวบรรจง และให้นักเรียนส่งในชั่วโมงถัดไป

ขั้นสรุป

1. นักเรียนและครู ร่วมกันสรุป และให้เหตุผลเนื้อหาที่ได้เรียนไปแล้ว และเปิดโอกาสให้นักเรียนได้ซักถามข้อสงสัยที่ยังไม่เข้าใจในบทเรียนเพิ่มเติม

2. ครูเฉลยคำตอบของแบบทดสอบก่อนเรียน ตรวจแก้ไข ให้คะแนน ให้คำติชมผลงานนักเรียนที่ทำลงในสมุดบันทึก

3. ครูเน้นให้นักเรียนส่งแผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิต ว่าต้องส่งในชั่วโมงถัดไป

4. ให้นักเรียนอ่านเตรียมเนื้อหาที่จะเรียนในคาบต่อไป เพื่อเตรียมความพร้อม

ชั่วโมงที่ 2

ขั้นนำ

1. ครูให้นักเรียนนั่งสมาธิก่อนทำการเรียน ประมาณ 5 นาที เสร็จแล้วให้สวดมนต์แผ่เมตตา เพื่อเตรียมความพร้อม

3. ครูเก็บรวบรวมงานแผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิตที่ให้นักเรียนทำในชั่วโมงที่ผ่านมา

ขั้นสอน

1. ครูนำแผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิต คำว่า “ อตตนา โจทยตตานํ ” ให้นักเรียนอ่าน แล้วครูอธิบายความหมายว่าหมายถึง “จงเตือนตนด้วยตนเอง”

2. ครูเขียนข้อคำถามลงบนกระดานว่า “นักเรียนได้ข้อคิดใดจากพุทธศาสนสุภาษิตบทนี้” โดยให้เวลาตอบคำถามลงในสมุดบันทึก ประมาณ 5 นาที ระหว่างที่นักเรียนทำงาน ครูพูดสอดแทรกคุณธรรม เรื่อง การพึ่งผู้อื่น และอธิบายเหตุผลว่าการทำสิ่งใดต้องเกิดจากการช่วยเหลือตนเองก่อนเสมอ ต่อเมื่อไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้จึงค่อยขอความช่วยเหลือจากผู้อื่น ไม่ใช่คอยให้คนอื่นทำให้ตลอดเวลา เพราะไม่มีใครที่หวังดีและจริงใจไปมากกว่าตัวเองอีกแล้ว

3. ครูดูแล และให้คำแนะนำหัวข้อปัญหาที่นักเรียนไม่เข้าใจในระหว่างการปฏิบัติงาน เพื่อความเข้าใจยิ่งขึ้น

4. ครูคัดเลือกและนำแผ่นป้ายตัวอย่างพุทธศาสนสุภาษิตที่น่าสนใจ 2 – 3 แผ่นป้าย จากผลงานนักเรียนที่รวบรวมส่งต้นชั่วโมง ให้นักเรียนได้ดู นักเรียนอ่านคำภาษาบาลี และครูอธิบายความหมายของคำแปลเพิ่มเติม

5. ครูบรรยายเนื้อหาสาระในหน่วยการเรียนรู้นี้เพิ่มเติม โดยใช้แผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิตประกอบ นักเรียนบันทึกสรุปสาระสำคัญลงในสมุด

ขั้นสรุป

2. ให้นักเรียนอ่านเตรียมเนื้อหาที่จะเรียนในคาบต่อไป เพื่อเตรียมความพร้อม

ชั่วโมงที่ 3

ขั้นนำ

1. ครูให้นักเรียนนั่งสมาธิก่อนทำการเรียน ประมาณ 5 นาที เสร็จแล้วให้สวดมนต์แผ่เมตตา เพื่อเตรียมความพร้อม

3. ครูสอบถามความเข้าใจนักเรียน เกี่ยวกับเนื้อหาที่ได้อ่านเตรียมมาล่วงหน้า

ขั้นสอน

1. ครูนำแผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิต คำว่า “ นิสมม กรณํ เสยโย ” ให้นักเรียนอ่าน แล้วครูอธิบายความหมายว่าหมายถึง “การใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำดีกว่า”

2. ครูเขียนข้อคำถามลงบนกระดานว่า “นักเรียนได้ข้อคิดใดจากพุทธศาสนสุภาษิตบทนี้” โดยให้เวลาตอบคำถามลงในสมุดบันทึก ประมาณ 5 นาที ระหว่างที่นักเรียนทำงาน ครูพูดสอดแทรกคุณธรรม เรื่อง การคิด และอธิบายเหตุผลว่าการทำสิ่งใดต้องเกิดจากการคิด พิจารณาให้รอบคอบเสียก่อนแล้วจึงลงมือกระทำการใด ๆ ถ้าคิดดี ก็ทำดี คิดชั่วก็ทำชั่ว สาระสำคัญของคนอยู่ที่การคิด ดังนั้น นักเรียนควรจะมีสติอยู่เสมอ นึกถึงผลกระทบทั้งต่อตัวเอง ต่อคนรอบข้าง ว่าจะกระทบกระเทือนหรือไม่ ถ้าคิดว่าสิ่งนั้นไม่ทำให้คนอื่นเดือดร้อนจึงค่อยลงมือทำ และต้องทำให้ดีที่สุด อย่าสักแต่ว่าทำ

4. ครูบรรยายเนื้อหาสาระในหน่วยการเรียนรู้นี้เพิ่มเติม โดยใช้แผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิตประกอบ นักเรียนบันทึกสรุปสาระสำคัญลงในสมุด

ขั้นสรุป

ชั่วโมงที่ 4

ขั้นนำ

1. ครูให้นักเรียนนั่งสมาธิก่อนทำการเรียน ประมาณ 5 นาที เสร็จแล้วให้สวดมนต์แผ่เมตตา เพื่อเตรียมความพร้อม

ขั้นสอน

1. ครูนำแผ่นป้ายพุทธศาสนสุภาษิต คำว่า “ ทุราวาสา ฆรา ทุกขา ” ให้นักเรียนอ่าน แล้วครูอธิบายความหมายว่าหมายถึง “เหย้าเรือนที่ปกครองไม่ดี นำทุกข์มาให้”

2. ครูเขียนข้อคำถามลงบนกระดานว่า “นักเรียนได้ข้อคิดใดจากพุทธศาสนสุภาษิตบทนี้” โดยให้เวลาตอบคำถามลงในสมุดบันทึก ประมาณ 5 นาที ระหว่างที่นักเรียนทำงาน ครูพูดสอดแทรกคุณธรรม เรื่อง การยอมรับฟังคนอื่น และอธิบายเหตุผลว่าการอยู่กับคนอื่นในสังคมต้องมีการกระทบกระทั่งกันบ้างไม่มากก็น้อย ถ้าเรายังยึดถือว่าความคิดของเราถูก ความคิดของเขาผิดอยู่ตลอดเวลาโดยไม่ยอมรับฟังความคิดเห็นของคนอื่นอย่างมีเหตุผลแล้ว ก็จะทำให้เกิดข้อถกเถียงโต้แย้งได้ ดังนั้น นักเรียนควรเป็นทั้งผู้ฟังที่ดี และเป็นผู้พูดที่ดี ให้เกียรติคนอื่น แล้วจะได้รับเกียรตินั้นเช่นกัน

5. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน จำนวน 10 ข้อ ใช้เวลาประมาณ 10 นาที

ขั้นสรุป

3. ให้นักเรียนอ่านเตรียมเนื้อหาที่จะเรียนในคาบต่อไป เพื่อเตรียมความพร้อม